Galicia participa na maior investigación mundial sobre os ecosistemas profundos atlánticos

Investigadores galegos participan no maior proxecto de investigación ata a data para o estudo dos ecosistemas profundos atlánticos, dentro do proxecto ATLAS, que conta cun orzamento de 9 millóns de euros e que incluirá a realización de cando menos 25 campañas oceanográficas nos próximos catro anos.

Galicia participará neste proxecto a través dos centros que o Instituto Español de Oceanografía (IEO) ten en Vigo e A Coruña, aos que se suman os de Baleares, Canarias, Madrid e Málaga, coordinados pola investigadora Covadonga Orejas. En total, España aporta 15 investigadores do total de 100 científicos de dez países europeos, Estados Unidos e Canadá que traballarán de forma coordinada para explorar as profundidades o Atlántico durante o próximos catro anos.

O Programa Marco da Comisión Europea Horizonte 2020 aprobou en novembro do pasado ano 2015 o proxecto ATLAS, que será o maior e máis ambicioso proxecto de investigación emprendido ata a data para o estudo dos ecosistemas profundos atlánticos e que conta coa participación do Instituto Español de Oceanografía (IEO). ATLAS (acrónimo da trans-Atlantic assessment and deep-sexa ecosystem-based spatial management plan for Europe) celebrou a súa reunión inicial do 13 ao 15 de xuño na cidade escocesa de Edimburgo.

"O Atlántico norte foi o lugar onde naceu o estudo da bioloxía do mar profundo, e o berce da oceanografía", explica o coordinador do proxecto, o profesor J. Murray Roberts da Universidade escocesa Heriot-Watt.

"É o lugar que mellor deberiamos coñecer, pero foi nos últimos vinte anos cando as investigacións desenvolvidas no Atlántico desvelaron como de variados e vulnerables son os hábitats profundos atlánticos", engadiu Heriot-Watt.

OBXECTIVOS

ATLAS ten como obxectivo principal mellorar o coñecemento e comprensión da complexidade dos ecosistemas profundos coa fin de contribuír a unha predición máis certeira dos futuros cambios e a vulnerabilidade dos ecosistemas mariños e as especies asociadas aos mesmos, incluíndo aquelas que se descubrirán no marco do proxecto.

Para acadar este obxectivo é imprescindible contar cun equipo multidisciplinar de investigadores e un enfoque integrado para abordar o estudo destes ecosistemas. Xunto a enfoques tradicionais, os investigadores de ATLAS explorarán a aplicación das técnicas moleculares, por exemplo a secuenciación do ADN ambiental (eDNA), coa fin de buscar na auga e o sedimento a presenza de novas especies aínda non descubertas para a ciencia.

Ademais do desenvolvemento dunha investigación pioneira e do descubrimento de novos hábitats e especies, outro obxectivo de ATLAS é xerar coñecemento científico que sirva como base para desenvolver estratexias de xestión a nivel internacional que aseguren a preservación e xestión sustentable e efectiva dos recursos do Atlántico profundo. Iso constituirá unha contribución á estratexia a longo prazo da Unión Europea chamada "crecemento azul" ("Blue Growth"), para contribuír a un crecemento sustentable dos sectores mariños e marítimos como un todo. 

Mares e océanos son importantes motores da economía europea e contan cun gran potencial de innovación e crecemento. A chamada "economía azul" representa aproximadamente 5.4 millóns de postos de traballo e xera un valor bruto engadido de aproximadamente 500 billóns de euros ao ano para Europa.

ATLAS tamén levará a cabo diversas actividades de divulgación, coa fin de concienciar á sociedade sobre a importancia e a vulnerabilidade dos ecosistemas atlánticos e os impactos que as actividades humanas están a ter nos ambientes oceánicos.