O presidente da RAE reivindica a "galeguidade" de Camilo José Cela na presentación dun libro homenaxe

O presidente da Real Academia Española (RAE), o lucense Darío Villanueva, reivindicou este sábado en Santiago de Compostela a "galeguidade" e a "vinculación" con Galicia do escritor padronés Camilo José Cela, cando se cumpren 15 anos da súa morte e case 101 do seu nacemento.

En concreto, o presidente da RAE realizou estas declaracións durante a presentación do libro homenaxe 'Mazurca para Camilo José Cela', na que tamén participaron a directora xerente da Cidade da Cultura, Ana Isabel Vázquez Reboredo; o editor Xosé Antonio Perozo; o promotor da iniciativa, Paco López-Barxas; e o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo.

Villanueva considera que o feito de que Cela sexa un autor "tan completo" e cunha carreira literaria "tan longa e frutífera" deixa "moitos aspectos que aínda poden ser obxecto de estudo", comezando, precisou, pola propia biografía do escritor de Iria Flavia.

Neste sentido, indicou que na Fundación Camilo José Cela, situada neste lugar, hai unha gran cantidade de documentación. De feito, considera que entre esta se poden atopar "verdadeiras xoias e inéditos" do premio Nobel.

A continuación, opinou que, aínda que existen moitas biografías sobre o tamén premio Cervantes, aínda é necesaria una "máis completa". A este respecto, fixouse nos anglosaxóns, quen realizan biografías sobre os seus autores "moi prolixas en datos" pero que, sobre todo, mostran a "personalidade humana" do escritor.

"A medida que pasa o tempo o que queda é a memoria dun premio Nobel de literatura que é galego: primeiro e único Nobel galego ata o momento", explicou, para logo facer fincapé en que o escritor de Iria Flavia tiña "moito" de galego e que "levou sempre por diante" dita condición.

VISIÓN PROSPECTIVA DE CELA

De igual modo, Villanueva destacou a "asombrosa visión prospectiva" de Cela, quen investigaba continuamente, sinalou, novas formas narrativas en lugar de ancorarse nas que xa dominaba.

Na liña desta visión prospectiva, lembrou que Cela viaxou a Galicia en 1947, sendo xa un escritor novo exitoso tras publicar en 1942 'La Familia de Pascual Duarte'. Na Comunidade galega foi entrevistado por un xornalista do diario vespertino La Noche, quen lle preguntou polos seus plans de futuro, ao que o autor de Iria Flavia contestou que quería escribir unha triología de obras galegas.

Unha referiríase á heroicidade do mar, outra á dureza da montaña e a última ao mundo ideal do val, concretamente do Val do Ulla, lugar onde está asentada Iria Flavia. E así foi.

A xuízo do presidente da RAE, a obra do autor padronés "non se pode entender sen Galicia", ata o punto de que na novela 'La Familia de Pascual Duarte' --un habitante da Estremadura rural-- hai "presenza galaica".

CELA E CUNQUEIRO

Acto seguido, relatou outra anécdota referida a Álvaro Cunqueiro para defender a galeguidade do escritor de Iria Flavia. Deste xeito, explicou que, cando o escritor de Mondoñedo faleceu, Cela díxolle a Villanueva que sentía triste por non portarse do todo ben con el, o que xustificou deste xeito: "Tes que entender que non pode haber dous galos nun galiñeiro", confesoulle ao actual presidente da RAE.

Villanueva asegurou que, con estas palabras, Cela revelaba que vía en Cunqueiro un autor que lle podía disputar o seu posto. Este feito, subliñou, mostra que o escritor padronés tiña "un ollo posto na literatura en castelán e outro ollo posto na galega". "Non podo compartir que se poña en dúbida a galeguidade de Camilo José Cela, non só como persoa, senón tamén como escritor", resolveu.

Sobre a Fundación Camilo José Cela, o "soporte material da pervivencia do seu recordo", considera que se trata do museo dedicado a un autor "máis rico no mundo enteiro", sen nin sequera chegar ao seu nivel de riqueza a casa de Emily Dickinson ou as dúas de Pablo Neruda. De feito, a modo de anécdota, desvelou que na Fundación Camilo José Cela pódese atopar un sobre que garda a barba que o de Iria Flavia levaba o día que ingresou na RAE.

'MAZURCA PARA CAMILO JOSÉ CELA'

Pola súa banda, o secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, celebrou que se recupere a obra 'Mazurca para Camilo José Cela' 30 anos despois, nunha edición "moi coidada e de moitísima calidade".

Trátase dun libro homenaxe que reúne 16 traballos sobre a figura e a obra do premio Nobel galego, e que ve a luz no selo de Auga Editora, ao amparo do centenario do escritor.

A presentación da obra tivo lugar no Museo Centro Gaiás, onde se pode visitar ata o día 19 de febreiro a exposición 'Camilo José Cela 1916-2016. O centenario dun Nobel. Un libro e toda a soidade'.

'Mazurca para Camilo José Cela', que ten a súa orixe na publicación editada hai 30 anos para celebrar o 70 aniversario do escritor, conta cun novo prólogo de Darío Villanueva e inclúe algúns textos corrixidos e aumentados, como o que asina César Antonio Molina con motivo da poesía do autor de Iria Flavia.