25 anos do 'zapatazo' de Beiras
Foi unha das imaxes históricas da política galega: o zapato en man co que o histórico dirixente nacionalista protestou contra a reforma do regulamento do Parlamento imposta polo PP de Manuel Fraga en 1993. Este sábado cumpríronse cinco lustros daquela icónica imaxe.
Por Galicia Confidencial | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 10/03/2018 | Actualizada ás 21:00
Este sábado 10 de marzo cumpríronse 25 anos dunha das imaxes históricas nas case catro décadas de vida do Parlamento de Galicia: o zapato en man co que o histórico dirixente nacionalista Xosé Manuel Beiras tratou de chamar a atención da opinión pública sobre a reforma do regulamento do Parlamento imposta polo PP de Manuel Fraga, por entón presidente da Xunta.
Durante un pleno celebrado en marzo de 1993, o por aquel entón líder do BNG, Xosé Manuel Beiras, emulou ao dirixente soviético Nikita Khrushchev en 1960 na Asemblea de Nacións Unidas e, zapato en man, censurou a actitude do Partido Popular en protesta por un cambio no regulamento da Cámara galega que pretendía que o Goberno puidese intervir en calquera momento dun debate, sen limitación de tempo e sen posibilidade de réplica. Para defender aquela reforma, Fraga elixiu a Gerardo Conde Roa.
Por entón, Xosé Hermida relataba así en El país o acontecido:
"En una tumultuosa sesión, en la que abundaron los pateos y los silbidos, los diputados se intercambiaron algunos insultos, especialmente dirigidos a Fraga, a quien los nacionalistas compararon con Hitler.Entre un gran barullo, los parlamentarios del Bloque Nacionalista Galego (BNG) y Partido Socialista Galego-Esquerda Galega (PSG-EG) abandonaron la Cámara para no participar en la votación. Xosé Manuel Beiras, del BNG, se quitó un zapato y golpeó con él repetidamente su escaño antes de dejar el salón de sesiones. "No nos vamos a dejar fusilar. Ustedes fusilen a quien quieran, ya lo hicieron en el 36% clamó el diputado nacionalista".
Naquela lexislatura, Fraga pretendía ampliar as capacidades do seu Goberno e acometer unha reforma da lei electoral para elevar ao 5 por cento a porcentaxe necesaria para ter representación na Cámara. Alianza Popular de Manuel Fraga gobernaba con maioría absoluta, o Bloque Nacionalista Galego era a terceira forza política no Hórreo con cinco deputados.
Medio ano despois do zapatazo, nas eleccións celebradas en outubro de 1993 e xa coa obrigatoriedade do 5% para lograr escano, o BNG, con Beiras á fronte, acadou un histórico resultado, pasando de cinco a 13 parlamentarios e dobrando a porcentaxe de voto rexistrado nos anteriores comicios.
UNIRSE "AO EXÉRCITO ZAPATISTA"
A estampa foi lembrada na campaña das autonómicas de 2012 xa con Beiras fóra do BNG e como cabeza de cartel da coalición electoral Alternativa Galega de Esquerda (AGE), formada por Esquerda Unida e Anova, formación nacionalista xurdida logo da ruptura do Bloque.
Nesa campaña, durante un mitin celebrado en Santiago, o hoxe alcalde de Santiago e por aquel entón rexedor de Teo (A Coruña), Martiño Noriega, chamou aos alí presentes a unirse ao "exército zapatista de Galicia" e levantar o seu calzado para lembrar o momento do ano 1993.
Anova-Irmandade Nacionalista, formación da que é fundador e referente Beiras, tamén rememorou este sábado 10 de marzo a efeméride a través dunha mensaxe nas redes sociais: "Hoxe hai 25 anos desta imaxe. Sempre na defensa de Galicia e das maiorías sociais agredidas. Construíndo Unidade Popular", di o tuit de Anova, que agrega unha instantánea do icónico momento.
Xosé Manuel Beiras. Rebeldía e dignidade.
— anova (@anovagal) 10 de marzo de 2018
Hoxe hai 25 anos desta imaxe. Sempre na defensa de Galiza e das maiorías sociais agredidas. Construíndo Unidade Popular.#25AnosDoZapatazo#Galiza#República pic.twitter.com/LYxNjsUtXm
O zapatazo de Beiras non foi unha acción orixinal —Khrushchev xa o fixera tres décadas antes—, pero foi, seguramente, un punto de inflexión para o nacionalismo galego, que se deu a coñecer ao mundo a través dos medios de comunicación de masas, que publicaron aquela estampa de Beiras batendo co seu zapato o taboleiro don seu escano.
