O Xulgado de Marín rexeita investigar o naufraxio do 'Villa de Pitanxo'

O Xulgado de Instrución número 2 de Marín rexeitou a inhibición acordada polo Xulgado Central de Instrución número 2 da Audiencia Nacional na causa relativa ao afundimento do pesqueiro galego 'Villa de Pitanxo', que naufragou o pasado 15 de febreiro a 450 quilómetros ao leste de Terranova. Unha traxedia na que faleceron 21 dos 24 tripulantes a bordo do buque.

No seu auto, a xuíza explica que o partido xudicial de Marín "non é o órgano territorialmente competente" para coñecer da instrución do procedemento porque os supostos delitos que se investigan foron cometidos en augas internacionais.

Por iso, acordou a devolución das dilixencias ao Xulgado Central de Instrución número 2, o cal acordou a inhibición a Marín porque, segundo o criterio da Audiencia, ao cometerse os posibles feitos delituosos nun buque español, debe equipararse ao territorio estatal e na localidade de Marín radica o porto base do 'Villa de Pitanxo'.

Neste sentido, a xuíza lembrou unha resolución do Tribunal Supremo de 2001 sobre unha cuestión de competencia exposta entre dous xulgados de instrución (Noia e Torrelavega) por delitos supostamente ocorridos nun buque español afundido en augas internacionais, que indicaba que "cabería estimar que a competencia nestes supostos corresponde aos Xulgados Centrais da Audiencia Nacional, por tratase de delitos cometidos fóra do territorio nacional".

Ademais, o Supremo engadiu que esa solución "ten as vantaxes da súa simplicidade e seguridade, evitando conflitos competenciais que ordinariamente levan complexidade procedimental e innecesarias dilacións".

"As vantaxes de seguridade e simplicidade ás que alude dita resolución deben ser especialmente valoradas á hora de atribuír a competencia para a instrución desta causa, e iso non só pola súa complexidade e relevancia, senón tamén polos medios dos que dispoñen os citados Xulgados Centrais de Instrución da Audiencia Nacional", destaca a xuíza no auto, ao que tivo acceso Europa Press, no que sinala que "non se coñece ningún precepto legal ou xurisprudencial" que identifique o feito de que o partido xudicial de Marín fose o porto base do buque "como un criterio de atribución da competencia territorial", tal e como sostén o Xulgado Central de Instrución.

Por todo iso, a xuíza estima que, no caso de que o Xulgado Central non sexa competente, o partido xudicial de Marín tampouco "está en situación de preferencia" para asumir a instrución fronte a outros xulgados, conforme aos criterios de atribución establecidos na lei, que recolle que naqueles supostos nos que non conste o lugar onde se cometeu o delito, terase en conta en primeiro lugar o "termo municipal, partido ou circunscrición" no que se descubriron probas materiais do delito.

En Marín, "non consta que se descubriron probas materiais do delito". Con todo, segundo o atestado, o buque Praia Menduíña II, que acudiu ao rescate da embarcación sinistrada, recuperou "polo menos unha das balsas do 'Villa de Pitanxo', achándonos ante un elemento que, no seu caso, poderá ser obxecto de análise en orde de pescudar as causas do sinistro".

Ese efecto, segundo resalta a xuíza, "non consta que fose recibido neste partido xudicial, a pesar de que é coñecido que a embarcación Praia Menduíña II regresou a Galicia con tales efectos, sendo sinxelo para o instrutor da causa coñecer o lugar de recepción de tales efectos do delito e poder atribuír así, no seu caso, a competencia territorial".

A xuíza insiste no seu auto en que o Tribunal Supremo tamén explicou en 2001 que o órgano competente para a instrución dun procedemento penal por delito cometido a bordo dun buque español en augas internacionais debe ser "o correspondente ao primeiro porto español de arribada". Por iso, engade que "non consta a recepción no partido xudicial de Marín de elementos procedentes do buque naufragado e que poderían equipararse á citada referencia de porto de arribada, existindo outro partido xudicial onde si foron recibidos tales efectos".

No auto, tamén subliña que tampouco se cumpren o segundo nin o terceiro criterio do artigo 15 da Lei de Enjuiciamiento Criminal para atribución das competencias (o termo municipal, partido ou circunscrición en que o presunto reo fose aprehendido ou o da residencia do reo presunto). Así, fai referencia ao informe do Ministerio Fiscal no que asegura que hai elementos indiciarios para investigar o capitán. A xuíza indica que non consta que esa persoa que podería ser investigada na instrución penal teña a súa residencia no partido xudicial de Marín, senón no de Cangas.

Recalca tamén que o Xulgado de Instrución número 2 de Marín "non tivo formal coñecemento do delito, sendo a Audiencia Nacional a primeira en recibir a notitia criminis, pois no devandito lugar foi presentado o atestado da Comandancia da Garda Civil de Pontevedra por estimar ao devandito órgano competente para coñecer da investigación da causa, ao suceder os feitos en augas internacionais".

Debido ao rexeitamento da inhibición, a letrada da Administración de Xustiza do Xulgado de Instrución número 2 de Marín emitiu este venres unha dilixencia na que fai constar que non procede a tramitación dos escritos de personación remitidos ao órgano galego polo Xulgado Central de Madrid.

Contra o auto no que o xulgado rexeita ser competente para investigar o afundimento do buque, o Ministerio Fiscal e as demais partes personadas poden presentar recurso de reforma, ante o propio órgano de Marín, ou de apelación, ante a Audiencia Provincial de Pontevedra.

FAMILIARES

Familiares dos 21 mariñeiros falecidos no naufraxio do pesqueiro 'Villa de Pitanxo' mostraron a súa "sorpresa" pola decisión do Xulgado de Instrución número 2 de Marín. A portavoz das familias e filla do xefe de máquinas do buque, María José de Pazo, subliñou que continúan "confiando na xustiza" porque consideran que antes ou despois a causa será investigada por un xuíz competente.

Pero recoñeceu que non se esperaban esta resolución da xuíza e indicou que "non queda outra que ter paciencia" e agardar a que se decida quen acabará investigando a traxedia. Con todo, volveu pór o foco na principal reivindicación das familias, que non é outra que instar o Goberno a que se baixe ao pecio para axudar a aclarar que puido ocorrer na madrugada do 15 de febreiro.

Neste sentido, volveron a apuntar ao delegado do Goberno en Galicia, José Miñones, para que explique que impedimentos legais existen para non poder baixar ao barco e tamén indicou que pediron unha reunión coa embaixadora de Canadá en España para saber a versión do Executivo canadense.

Pola súa banda, un dos avogados das familias tamén mostrou a súa sorpresa por esta decisión xudicial, malia que recoñeceu que é preferible que o caso o leve a Audiencia Nacional.