O TSXG suspende 13 parques eólicos alegando "precaución e prevención" ambiental
O alto tribunal galego sinala que adapta os seus criterios á sentenza do TS e xa non basea as súas paralizacións en dous supostos rexeitados.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 05/03/2024 | Actualizada ás 16:22
O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) suspendeu un total de 13 parques eólicos a pesar da sentenza do pasado mes de decembro do Tribunal Supremo que rexeitaba dous das causas que o alto tribunal galego empregaba para a paralización destes proxectos. Así, explica que adaptou os criterios á hora de decidir sobre medidas cautelares respecto destes proxectos, con base en cuestións como poden ser a "cautela, prevención e precaución" ambiental.
Segundo informa o TSXG este martes, dos 18 autos emitidos tras a sentenza do Supremo nos que se decide sobre a solicitude de suspensións cautelares de autorizacións administrativas e de construción de 16 parques eólicos, hai un total de 13 resolucións estimatorios da suspensión e outro tres en sentido contrario.
O fallo do Supremo, emitido a finais de 2023, revogou a anulación da autorización do parque eólico Corme G-3, no municipio de Ponteceso (A Coruña), ao estimar o recurso da Xunta Galicia e EDP Renovables, co que o sector eólico consideraba que así se conseguía maior seguridade xurídica e abríase a porta a tombar múltiples suspensións realizada polo alto tribunal galego. Con todo, estas suspensións continúan neste 2024.
Así, o TSXG subliña que adapta os seus criterios ao fallo do Supremo, o que implica descartar dous das causas que o alto tribunal galego tivo en conta para decretar a anulación dalgunhas instalacións, ambas as relacionadas co prazo do trámite de información pública no procedemento de avaliación de impacto ambiental --antes de ditarse a autorización dos proxectos-- e do acceso aos informes sectoriais polo público interesado nese trámite.
En concreto, o TSXG adoptou as medidas cautelares de suspensión solicitadas respecto dos seguintes parques eólicos: Monte Neme (municipios de Carballo e Malpica de Bergantiños); Zamorra (Agolada); Touriñan III-2 (A Estrada, Cuntis e Campo Lameiro); Pico Seco (Lalín e O Irixo); Figueiras (Mondoñedo, Alfoz e Valadouro); Reboiro (Baralla, Castroverde e O Corgo); Rodeira (Vila de Cruces e Lalín); Ou Cerqueiral (Cabana de Bergantiños, Coristanco e Santa Comba); Chao do Marco (Becerreá); Felga (Aranga, Coirós e Oza-Cesuras); Serra do Faro (Rodeiro, Dozón, San Cristovo de Cea e Piñor); Monte Peón (A Lama); e As Encrobas (Cerceda, Carral e Ordes).
En cambio, o alto tribunal autonómico desestimou as pretensións de suspensións cautelares dos seguintes parques: Vilartoxo (A Baña e Val de Dubra); Neboada (A Rúa, A Pobra de Trives, San Xoán de Río, Vilamartín de Valdeorras, Quiroga e Ribas de Sil); e Ou Cerqueiral (Cabana de Bergantiños, Coristanco e Santa Comba).
ARGUMENTACIÓN
A medida cautelar, tal e como lembra a Sala nalgúns dos autos, ten unha vixencia temporal, "ao ser a resposta que o órgano xudicial concede para evitar que o lapso de tempo que transcorre ata que recae un pronunciamento xudicial firme supoña a perda da finalidade do proceso". O tribunal incide en que "o orzamento da medida cautelar é a perda da finalidade lexítima do recurso --efecto da sentenza--, isto é, que a tardanza en ditar un pronunciamento sobre a cuestión de fondo poida facer inoperante o decidido".
A sección terceira da Sala do Contencioso-administrativo, tras a resolución do TS, rexeita como un dos motivos para adoptar as medidas cautelares demandadas respecto dos parques eólicos a aparencia de bo dereito, 'fumus boni iuris', no que afecta os prazos para someter o procedemento de avaliación do impacto ambiental ao trámite de información pública e ao momento en que se deben solicitar os informes sectoriais.
"O feito de non apreciar o 'fumus boni iuris' nese sentido non obsta a que a Sala analice nos autos, tal e como fixo noutras resolucións emitidas antes da sentenza do Tribunal Supremo, outros aspectos á hora de pronunciarse sobre as medidas cautelares", relata. Entre eles, destaca a concorrencia ou non do 'periculum in moura', o cal consiste en ter en conta o risco de atrasar ou non tomar a decisión cautelar, co obxectivo de asegurar que a futura sentenza poida levar á práctica de modo útil, así como a valoración dos danos que podería ocasionar a construción dos parques. "É necesario ter en conta que non basta con facer unha referencia xenérica a danos posibles, senón que se deben singularizar e acreditar, isto é, débese pasar da abstracción á concreción", explican os maxistrados nalgunhas das resolucións.
Ademais, nos autos, os xuíces teñen en conta, como requisito complementario ao 'periculum in moura', ou perda da finalidade lexítima do recurso, a ponderación dos intereses en conflito --os particulares da parte actora, os xenerais e os de terceiros-- en cada caso concreto.
Na ponderación deses intereses contrapostos (público e privado), segundo explica o tribunal, debe prevalecer o que resulte máis digno de protección. Nos autos, a Sala destaca a prevalencia dos principios de cautela, prevención e precaución en materia ambiental, así como a preponderancia que teñen sobre a captación e transporte de enerxía eléctrica, salvo que se acredite o interese xeral que para o sistema eléctrico teña a execución e funcionamento do parque eólico analizado en cada caso en concreto.
Á hora de apreciar o 'periculum in moura', o tribunal ten en conta información obxectiva proveniente do Ministerio para a Transición Ecolóxica e Reto Demográfico, o cal delimitou áreas non recomendadas para a instalación da enerxía eólica, así como informes sobre hábitats prioritarios e de interese comunitario.
