Un mapa de tempo mostra a marxinación que sofre Vigo en materia de transporte
Investigadores da Universidad de Jaén desenvolven un método de representación do tempo de viaxe e distancias entre cidades. O seu mapa mostra que Vigo, malia ser un dos centros económicos máis importantes do Estado, ten unha comunicación "moi pobre" co resto de cidades.
Por Alberto Quian | Santiago de Compostela | 26/04/2017 | Actualizada ás 11:50
O tempo tamén pode ser cartografado. Investigadores dos departamentos de Ingeniería Cartográfica, Geodésica y Fotogrametría y de Organización de Empresas da Universidad de Jaén desenvolveron un método para mapear o tempo de viaxe entre varias cidades e as distancias entre elas. En concreto, as cidades de referencia mapeadas foron Madrid, Bilbao, Valencia, Alxeciras e Vigo, "elixidas non só pola súa situación xeográfica, senón tamén pola súa importancia económica", aportan os seus autores. Para obter unha comparación precisa dos diferentes tempos de viaxe, utilizaron Madrid como eixo central. O mapa resultante evidencia que Vigo, malia ser o primeiro porto pesqueiro de Europa e un dos centros industriais máis importantes do Estado, ten unha comunicación "moi pobre" co resto de cidades, con tempos moi elevados para a distancia física que a separa doutras urbes.
Os autores do experimento propoñen un método para representar distancias e tempos nun mapa, principalmente para axudar á toma de decisións loxísticas relacionadas coa distribución. Para a súa elaboración implementaron un software beta chamado Chronas-Map, que permite representar o tempo como distancias en minutos de viaxe dunha cidade tomada como orixe a outras urbes. Con este puideron crear a cartografía comparativa de distancias e tempos entre diferentes áreas xeográficas para o transporte por estrada e por ferrocarril (tamén é aplicable a voos, por exemplo). O obxectivo é obter un mapa que permita tomar decisións relativas ao tipo de transporte que debe usarse para minimizar o tempo de viaxe entre dous puntos.
Utilizando Chronas-Map, todos os puntos foron representados sobre o mapa xeral da España peninsular nunha proxección equidistante azimutal oblicua centrada en Madrid. Primeiro, crearon a cartografía do tempo de viaxe por estrada e por tren desde o centro (Madrid) e desde catro cidades situadas ao norte, sur, leste e oeste, e logo fixeron unha comparación entre o tempo de viaxe por estrada e por tren das cinco cidades.
Para o caso de Vigo, os investigadores explican nos seus resultados:
"Vigo, situado no noroeste de España, é o municipio máis poboado de Galicia e o 14 en España. Vigo ten o porto pesqueiro máis grande de Europa, de feito, a sede da Axencia Europea de Control da Pesca atópase na cidade. O tráfico total de carga aproxímase aos catro millóns de toneladas, o que o converte no segundo porto de España en tráfico Ro-Ro, con preto dun cuarto de millón de toneladas e con máis de 600.000 toneladas para vehículos novos. Vigo é a zona industrial líder en Galicia e o municipio con maior PIB de Galicia en 2013, sendo coa súa área metropolitana un dos principais axentes económicos da rexión. Como podemos ver [no mapa], malia súa importancia económica, a súa comunicación co resto de España, tanto a través da rede ferroviaria como das estradas, é moi pobre, debido principalmente á difícil orografía galega e aos os atrasos no desenvolvemento de infraestruturas".
No estudo tamén é salientable o caso de Valencia, a terceira cidade máis grande de España, despois de Madrid e Barcelona, onde o tren de alta velocidade que a conecta coa capital do Estado "achegouna ao noroeste de España, mentres que a falta dun ferrocarril de alta velocidade na costa mediterránea fai que Almería, a 443 km, estea máis lonxe que A Coruña, a 948 km", aportan os autores do estudo.
En liñas xerais, os investigadores conclúen que "a estrutura de estradas en España é radial e homoxénea: o perfil xeográfico de España coincide co do Chronas-Map, o que significa que o tempo necesario para viaxar desde Madrid a outra cidade é proporcional á súa distancia".
Con todo, matizan, "o sueste e o norte de España están mal comunicados por tren xa que a infraestrutura ferroviaria non é homoxénea", de xeito que cidades conectadas por tren de alta velocidade como Valencia, Málaga ou Barcelona están máis preto de Madrid ca outras que non están conectadas por AVE, como Vigo, Bilbao ou Almería.
Os autores do estudo consideran que "pode ser importante representar conxuntamente o tempo de viaxe entre dúas cidades e as distancias entre estas, xa que as distancias maiores non sempre se asocian con tempos máis longos".
O estudo preséntase no último número da revista científica Computers in Industry (volume 89, pp. 1-12) co título 'Mapping the time. Method for logistics management software: Application in Spain'.
