Un libro recolle dous documentos fundamentais para a historia xacobea do arquivo vaticano
Alfonso Rueda destaca a importancia da investigación e da conservación do patrimonio cultural.
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 07/07/2022 | Actualizada ás 20:44
O libro 'As reliquias de Santiago. Documentos fundamentais da reinventio de 1879' recolle dous documentos fundamentais para a historia xacobea, que están conservados nos arquivos vaticanos: o 'Proceso Canónico' e a 'Nova Positio', ambos os conservados en arquivos vaticanos.
No acto de presentación citáronse o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, o director do Instituto de Estudos Pai Sarmiento, Eduardo Pardo de Guevara e Valdés, e alcalde de Santiago, Xosé Sánchez Bugallo, e o arcebispo de Santiago, Julián Barrio, e acolleu a intervención do autor do libro e científico emérito do CSIC, Antonio M. Pazos.
Na súa intervención, o presidente da Xunta destacou a importancia da conservación do patrimonio cultural como "reclamo turístico" para Galicia e subliñou a relevancia do traballo dos investigadores para dar a coñecer o pasado e interpretar o presente, así como "anticiparse ao futuro".
Rueda agradeceu a Antón M. Pazos as súas pescudas ao redor dun período moi concreto. "Aínda que Galicia recibiu de forma constante peregrinos desde fai máis de mil anos, foi a partir dese momento cando a ruta xacobea alcanzou un novo impulso fundamental para interpretar o que hoxe é o Camiño", subliñou o mandatario autonómico.
OSARIO DE RESTOS HUMANOS
En 1879 descubriuse na catedral de Compostela un osario con restos humanos que se expuxo que poderían corresponder ao apóstolo Santiago de Zebedeo e os seus discípulos Atanasio e Teodoro.
O achado foi a última etapa dunhas escavacións emprendidas precisamente coa finalidade de atopar as reliquias do apóstolo que promoveu o cardeal Miguel Payá, arcebispo de Santiago, e cuxa execución se encomendou ao cóengo Antonio López Ferreiro, o coñecido historiador galego", explicou Antón M. Pazos, doutor en Historia e en Teoloxía, membro tamén do Pontificio Comité de Ciencias Históricas e Premio 'Camiño de Santiago' da Xunta de Galicia no ano 2015.
En 'As reliquias de Santiago' preséntase un longo proceso que culminou coa bula 'Deus Omnipotens' do papa León XIII de 1884 e que se enmarca no contexto histórico da extraordinaria renovación decimonónica da arqueoloxía como disciplina académica e das peregrinacións que, apoiadas en innovacións tecnolóxicas como o tren e o barco de vapor, fóronse transformando nun fenómeno de masas.
Respecto diso, o autor sinala que, neste sentido, "a procura dos ósos de Santiago ambicionaba revitalizar a decadente Compostela de finais do século XIX que, de ser o núcleo urbano máis importante de Galicia, pasou a depender administrativamente da Coruña".
Na obra, de máis de 400 páxinas, recóllense dous documentos fundamentais para a historia xacobea: un é o 'Proceso Canónico', custodiado no Arquivo Apostólico Vaticano, cuxo obxecto era demostrar que se acharon as reliquias de Santiago de Zebedeo. O outro é a 'Nova Positio', do Arquivo Histórico das Causas dos Santos, que recolle as informacións dunha comisión especial enviada a Santiago de Compostela, cuxo labor foi observar as escavacións, interrogar ás testemuñas e expertos e resolver as dúbidas expostas en Roma.
Combinando ambos os expedientes obtense información de primeira orde sobre un proceso que marcou decisivamente a fisionomía da catedral de Compostela, que contou desde entón cunha nova cripta e cun extraordinario relicario de prata, deseños ambos de Antonio López Ferreiro.
Así mesmo, o proceso impactou na cidade de Santiago e nas festas do Apóstolo. Costumes ben coñecidos como a queima da fachada gótica ou mudéjar --ata fai moi pouco-- ou os espectáculos de fogos artificiais son tamén deste momento.
