Alertan da necesidade de ampliar a moratoria do eucalipto ata 2030: a súa expansión xa chega a espazos naturais protexidos

A cadea de valor da madeira reunida na Fundación Arume, xunto con organizacións ecoloxistas, fundacións da sociedade civil, comunidades de montes veciñais e expertos académicos asinaron unha declaración conxunta na que piden á Xunta de Galicia a ampliación da moratoria das plantacións de eucalipto ata 2030, xa que mostran a súa preocupación pola expansión desta especie.

Con esta declaración, os asinantes fan un chamamento aos responsables da Xunta de Galicia para que se manteña a moratoria ao eucalipto contida na lei de recuperación de terra agraria de Galicia, que estableceu a prohibición temporal ás novas plantacións a partir de xullo de 2021, prohibición que expira a finais de 2025. Segundo esta norma, a data establecida "poderá ser obxecto de revisión en base aos datos consolidados obtidos polo inventario forestal continuo de Galicia e na revisión das medidas establecidas no Plan forestal de Galicia 2021-2040".

Lembran á Xunta que, cando se estableceu a actual moratoria no ano 2021, un dos obxectivos recoñecidos polo Goberno galego era cumprir cunha das directrices marcadas no Plan Forestal de Galicia 2021-2040: o de rebaixar nun 5 % a superficie de eucalipto no horizonte do 2040, o que implicaría reducir a súa presenza nunhas 20.000 hectáreas.

Precisamente, ven xustificada a revisión da data a esta moratoria a partir das conclusións do informe da cadea forestal-madeira de Galicia 2023-2024, presentado en decembro de 2024 pola Xunta de Galicia en colaboración coa Universidade de Vigo. Segundo este informe, os datos do Inventario Forestal Continuo de Galicia (IFCG) para 2023 arroxan un aumento da superficie das plantacións de eucalipto: a superficie cuberta por esta especie ocupa 419.051 hectáreas, o que se traduce nun aumento respecto ao ano 2022 do 1,4 %, 6.000 hectáreas máis.

Ao dato do incremento da superficie ocupada polo eucalipto agregan que parte desta expansión ocorre en espazos naturais protexidos, algún tan emblemático como o caso do Parque Natural da Fragas do Eume. Segundo unha investigación recente publicada na Misión Biolóxica de Galicia, nun período de 25 anos constatouse a perda dun 17,6 % de bosque autóctono no interior deste espazo protexido, así como un aumento das plantacións de eucalipto. Concretamente, a presenza do eucalipto incrementouse un 48,2 % entre os anos 1997 --ano en que foi declarado parque natural-- e 2022.

ASINANTES

A Fundación Arume aglutina empresas e colectivos da cadea de valor da madeira, como as asociacións de propietarios forestais, empresas de servizos forestais, viveiros, empresas dos serradoiros e da segunda transformación da madeira, entre outros. A estas sumáronse outras entidades do sector forestal como o Clúster da Biomasa de Galicia e Bioeco2 (asociación profesional de ámbito forestal).

Tamén se suman fundacións como a Fundación Juana de Vega, Fundación RIA e Fundación Montescola, así como expertos do mundo académico e organizacións ecoloxistas como Amigas da Terra, Greenpeace, Ecoloxistas en Acción, a Sociedade Galega de Historia Natural (SGHN), SEO Birdlife e WWF España, que demandan co resto de asinantes a necesidade de ampliar a vixente moratoria ata comprobar que se cumpren os obxectivos de redución da súa superficie marcados polo Plan Forestal de Galicia, documento marco aprobado no Parlamento de Galicia.

Zona de bosque queimado tras o incendio, a 16 de outubro de 2023, en Trabada | Fonte: Carlos Castro - Arquivo