Centos de roseiras de rosas roxas para Leiras Pulpeiro

Naceu no ano en que unha revolución favoreceu o retorno ao poder do xeneral Espartero, a figura máis senlleira do progresismo español no século XIX. Tan importante foi que lle ofreceron a coroa de España denantes de se proclamar a Primeira República (1873). Alcumárono como o Washington español.

Por Xurxo Martínez | Vigo | 02/03/2012

Comparte esta noticia
No fondo da cunca do val de Mondoñedo naceu, viviu e exerceu de médico este humanista de longas barbas como avenidas da cidade. Foi un camarada do xénero humano, servindo de xeito especial os humildes. Foi republicano e federal continuando a tradición do progresismo lugués que, con certeza, fora adepta ao sinalado Espartero. 
 
Leiras Pulpeiro merece a nosa atención, neste seu centenario da morte, por unha dupla cuestión: a ideolóxica e a literaria.
 
Foi republicano federal e anticlerical. Había que ter coraxe para se enfrontar á curia mindoniense. Non houbo quen o dobregase. E participou das iniciativas políticas para acadar un estado federal que respectase ás nacións en ebulición e que fose xusto, fraternal e igualitario. A súa rexa actitude, a xenerosidade e bondade con que tratou os pobres supuxo unha afronta ós segmentos máis conservadores mais, pola contra, gañou o respecto e admiración xeral do pobo. Isto só o conseguen os grandes homes e mulleres da patria, aqueles que se erguen por riba da multitude que os sostén.
 
Foi o poeta da Mariña e Noriega Varela da montaña, segundo disección de Aquilino Iglesia Alvariño nun elo de discípulos (Noriega de Leiras e Aquilino de Noriega). Esta tríade gustaba da recolleita do  léxico vivo e enxebre desa bisbarra que tantos escritores deu á literatura galega. Mais tamén foi poeta anticlerical e patriótico que ben poderíamos engarzar na temática con Manuel Curros Enríquez. Será esaxerado, será, pero Leiras é o Curros de Mondoñedo. 
 
Porén é inxustamente esquecido por razóns que inválidas cando falamos de tal distinguido personaxe. Por iso acollemos cun loureiro na man calquera acto que realice o seu concello natal para homenaxealo.
 
Poucas lápidas atopamos en galego nos camposantos da nosa terra (como se os que morresen falasen todos castelán). A de Leiras Pulpeiro é unha delas e reza así: “Pra eterna lembranza do gran poeta é cibdadan Manuel Leiras Pulpeiro finou en IX de Noviembre de MCMXII. Os fillos de Mondoñedo en Buenos Aires lle consagran este homenaxe. Ano MCMXXI. Amou a verdade e praiticou o ben”. Pouco se pode engadir a esta coda.
 
Que vaian para alá unha manchea de “roseiras de rosas roxas”.

Comparte esta noticia
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
¿Gústache esta noticia?
Colabora para que sexan moitas máis activando GCplus
Que é GC plus? Achegas    icona Paypal icona VISA
Xurxo Martínez González Xurxo Martínez González naceu no barrio de Coia (Vigo) en 1984. É licenciado en Filoloxía Galega pola U. de Vigo e publicou a tese sobre o xornal La Oliva (1856-1857). Publicou estudos de diferente materia (La Oliva¸ Martín Sarmiento, Villar Ponte, Luís Soto...) en revistas como A Trabe de Ouro, Grial, Glaucopis. Boletín do Instituto de Estudos Vigueses ou en Arraianos. Colaborou en Vieiros.com, dende 2006 até o seu peche, n´A Peneira, Novas da Galiza e Altermundo. En 2007 publicou Fuco Gómez (AGER) e en 2011 sairá do prelo Luís Soto. A xeira pola unidade (Edicións Xerais). Preside o Colectivo Cultural A Nave das Ideas (http://anavedasideas.blogaliza.org/) e é autor do blogue O marmurio das ondas (http://omarmuriodaonda.blogaliza.org/)