Por Xosé Antonio Pena | Compostela | 20/10/2019 | Actualizada ás 12:00
E rematamos hoxe con esta restra de locucións que, principiadas no artigo “a cachapernas”, “a/ás carranchapernas” ou “a/ás carranchas”, pero non *“a horcaxadas”, presentan significados semellantes entre si ou que mesmo se poden solapar e compartir espazos de uso. Metémonos, pois, desta volta, coas locucións galegas equivalentes ás castelás a hombros ou en hombros naqueles casos en que fornecen a significación de “montado ou sentado coas pernas abertas (isto é, a cachapernas) encol dos ombreiros de alguén”.
A hombros && En hombros
{= Montado ou sentado alguén, coas pernas abertas (isto é, a cachapernas), encol dos ombreiros dunha persoa.}
A requichas
[E MAIS]:
A # Ós # En # Nos ombreiros && A # Ós # En # Nos ombros
Ex.: Tras ganar el título, sus fans lo llevaron a hombros a recoger el trofeo.
Tras gañar o título, os seus fans levárono a requichas ‡ a ombreiros ‡ en ombreiros ‡ a ombros ‡ ós ombros a recoller o trofeo.
● Tamén, como variantes de a requichas non recolleitas actualmente na norma:
Ó requicho && Ó arrequicho && A arrequicho
● E mais tamén:
Ó carrancholo && Ó sentinolo
Ex.: Tras gañar o título, os seus fans levárono ó carrancholo ‡ ó sentinolo a recoller o trofeo.
● E inda tamén, tal e como se recollía no artigo “Ás cabaliñas”, “ó cabalete” ou “ás cabaleirolas”, equivalentes, entre outras, ao castelán “a caballito”, e como locucións hiperónimas, na medida en que poden expresar un significado máis amplo:
A # Al caballito && A caballo
Ás cabaliñas && Ó cabalete && Ás cabaleirolas && A cabalo && De a cabalo && [E MESMO]: A # Ó cabaliño && Ó san cabaliño && A # Ás cabaleirogas && A # Ás carramulas
NOTA:
As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:
- Recolleita propia da oralidade galega.
- Recolleita propia documental (artigos de prensa, artigos ou comentarios na Rede, obras escritas, folletos publicitarios, etc.).
- Carré Alvarellos, Leandro: Diccionario galego-castelán. De entre 1928 e 1931. Publicado por entregas en 1926. Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Franco Grande, Xosé Luís: Diccionario galego castelán e vocabulario castelán-galego (2ª edición). Publicado en 1972. Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- García González, Constantino: Glosario de voces galegas (1985). Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Ibáñez Fernández, José: Diccionario galego da rima e galego-castelán. Publicado en 1950. Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Martíns [antes, Martínez] Seixo, Ramón Anxo: “Hai cousas que parecen lousas. Unha nova achega á fraseoloxía do Cachafeiro”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 18, 2016, páxs. 211-247. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
- Porto Rey, Francisco: Diccionario gallego-castellano. Publicado en 1900. Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Real Academia Galega: Dicionario da Real Academia Galega (versión en liña).
- Rivas Quintas, Elixio: Material lexicográfico da súa elaboración consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina):
a. Frampas, contribución al diccionario gallego, publicado en 1978.
b. Frampas II, contribución al diccionario gallego, publicado en 1988.
c. Frampas III, contribución al diccionario gallego, inédito e cedido polo autor para o Diccionario de diccionarios da lingua galega.
- Rodríguez González, Eladio: Diccionario enciclopédico gallego castellano, vols. I (1958), II (1960) e III (1961). Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
- Sobreira Salgado, Juan: Material lexicográfico elaborado por Juan Sobreira Salgado entre 1787 e 1805. Consultado no Dicionario de Dicionarios da lingua galega (dirixido por Antón Santamarina).
Se tes problemas ou suxestións escribe a webmaster@galiciaconfidencial.com indicando: sistema operativo, navegador (e versións).
Agradecemos a túa colaboración.