Científicos demostran a eficacia da dose de reforzo para facer fronte a Ómicron

Nun novo estudo apoiado pola Autoridade de Preparación e Resposta ante Emerxencias Sanitarias (HERA) da Unión Europea, os científicos demostraron que a variante Ómicron é resistente á maioría dos anticorpos terapéuticos, así como aos adquiridos tras pasar a propia enfermidade e pola vacina. Con todo, observouse que esta variante é neutralizada por unha dose de reforzo. Así, os investigadores chegaron á conclusión de que as numerosas mutacións na proteína 'Spike' da variante Ómicron permitíanlle evadir en gran medida a resposta inmunitaria.

No estudo participaron científicos do Instituto Pasteur e do Instituto de Investigación sobre Vacinas (Francia), en colaboración coa KU Leuven (Lovaina, Bélxica), o Hospital Rexional de Orleans (Francia), o Hospital Europeo Georges Pompidou (Francia) e o o Instituto Nacional de Investigación en Saúde e Medicamento de Francia, co obxectivo de estudar a sensibilidade de Ómicron aos anticorpos en comparación coa variante Delta, actualmente dominante.

Por tanto, buscaban caracterizar a eficacia dos anticorpos terapéuticos, así como dos anticorpos desenvolvidos por individuos previamente infectados polo SARS-CoV-2 ou vacinados, para neutralizar esta nova variante.

Os investigadores da KU Leuven illaron a variante Ómicron do SARS-CoV-2 a partir dunha mostra nasal dunha muller de 32 anos que desenvolveu unha Covid-19 moderada poucos días despois de regresar de Exipto. O virus illado enviouse inmediatamente aos científicos do Instituto Pasteur, onde se utilizaron anticorpos monoclonales terapéuticos e mostras de soro de persoas vacinadas ou expostas previamente ao SARS-CoV-2 para estudar a sensibilidade da variante Ómicron.

Os científicos utilizaron ensaios de neutralización rápida, desenvolvidos pola Unidade de Virus e Inmunidade do Instituto Pasteur, na mostra illada do virus Ómicron. Neste esforzo de colaboración multidisciplinar tamén participaron virólogos do Instituto Pasteur e especialistas na análise da evolución viral e a estrutura das proteínas, xunto con equipos dos dous hospitais franceses anteriormente mencionados.

Os científicos empezaron por probar nove anticorpos monoclonales utilizados na práctica clínica ou actualmente en desenvolvemento preclínico. Seis anticorpos perderon toda a actividade antiviral e os outros tres foron de 3 a 80 veces menos eficaces contra Ómicron que contra Delta.

Os anticorpos bamlanivimab/etesevimab (unha combinación desenvolvida por Lilly), casirivimab/imdevimab (unha combinación desenvolvida por Roche e coñecida como 'Ronapreve') e regdanvimab (desenvolvido por Celtrion) xa non tiñan ningún efecto antiviral contra Ómicron. De feito, a combinación tixagevimab/cilgavimab (desenvolvida por AstraZeneca co nome de 'Evusheld') foi 80 veces menos eficaz contra Ómicron que contra Delta.

"Demostramos que esta variante altamente transmisible adquiriu unha importante resistencia aos anticorpos. A maioría dos anticorpos monoclonales terapéuticos dispoñibles actualmente contra o SARS-CoV-2 son inactivos", comenta Olivier Schwartz, coautor do estudo e xefe da Unidade de Virus e Inmunidade do Instituto Pasteur.

De feito, os científicos observaron que o sangue dos pacientes previamente infectados con Covid-19, recollida ata 12 meses despois dos síntomas, e a dos individuos que recibiran dúas dose da vacina de Pfizer ou AstraZeneca, tomada cinco meses despois da vacinación, apenas neutralizaban a variante Ómicron.

A DOSE DE REFORZO

Pero o soro dos individuos que recibiran unha dose de reforzo de Pfizer, analizada un mes despois da vacinación, seguiu sendo eficaz contra Ómicron. No entanto, necesitáronse entre cinco e 31 veces máis anticorpos para neutralizar Ómicron, en comparación con Delta, en ensaios de cultivo celular. Estes resultados axudan a arroxar luz sobre a eficacia continuada das vacinas na protección contra as formas graves da enfermidade.

"Agora temos que estudar a duración da protección da dose de reforzo. É probable que as vacinas se volvan menos eficaces para ofrecer protección contra a contracción do virus, pero deberían seguir protexendo contra as formas graves", explica Schwartz.

"Este estudo mostra que a variante Ómicron dificulta a eficacia das vacinas e os anticorpos monoclonales, pero tamén demostra a capacidade dos científicos europeos de traballar xuntos para identificar os retos e as posibles solucións", comenta Emmanuel André, co-último autor do estudo, profesor de Medicamento da KU Leuven e director do Laboratorio Nacional de Referencia e da rede de vixilancia xenómica de COVID-19 en Bélxica.

De feito, prosegue, mentres que a KU Leuven puido describir o primeiro caso de infección por Ómicron en Europa utilizando o sistema belga de vixilancia do xenoma, a súa colaboración co Instituto Pasteur de París permitiu levar a cabo este estudo "nun tempo marca".

"Aínda queda moito traballo por facer, pero grazas ao apoio da HERA da Unión Europea, é evidente que agora chegamos a un punto no que os científicos dos mellores centros poden traballar en sinerxía e avanzar cara a unha mellor comprensión e unha xestión máis eficaz da pandemia", razoa o investigador.

Actualmente, están a levarse a cabo investigacións para determinar por que esta variante é máis transmisible dun individuo a outro e para analizar a eficacia a longo prazo dunha dose de reforzo.

Vacinas de Janssen. DELEGACIÓN DO GOBERNO NO PAÍS VASCO