Buscan nun cemiterio de Narón unha das maiores fosas creadas polos golpistas en Galicia en 1936
Son polo menos 50 as familias que están a buscar familiares e parentes asasinados.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 29/12/2023 | Actualizada ás 17:20
O equipo de investigación de Memoria Democrática da Universidade de Santiago iniciou no cemiterio de Santa María do Val, en Narón, o proceso de busca dunha das fosas de vítimas do golpe de estado de 1936 máis grandes de Galicia. Son polo menos 50 as familias que están a buscar familiares e parentes asasinados despois da sublevación militar en Ferrol de xullo de 1936 e que poden estar enterrados neste cemiterio.
A localización desta fosa enmárcase no Plan de Memoria Democrática de Galicia, co apoio da Secretaría de Estado de Memoria Democrática e a Xunta de Galicia, que lle encomendou as actuacións a un equipo multidisciplinar de investigación da USC, comandado polo Grupo de Historia Agraria e Política do Mundo Rural (Histagra). O grupo de especialistas da USC está formado por persoas expertas en historia e arqueoloxía, forenses e xenetistas, coa participación do Instituto de Medicamento Legal de Galicia (Imelga), e está coordinado polos profesores Lourenzo Fernández Prieto e Antonio Míguez. Leva desde o ano 2021 exhumando fosas do tempo da Guerra Civil e da posguerra en Galicia.
A do cemiterio do Val é, segundo o equipo do Plan de Memoria Democrática, unha das maiores fosas comúns das que se ten constancia, dun total de 90 rexistradas a día de hoxe en Galicia. Os traballos comezaron este outono coa sondaxe do georradar no cemiterio, e coa investigación histórico-documental, na que tamén participa a Asociación Cultural Memoria Histórica e Democrática. Mesmo é posible, estima o equipo de especialistas, que haxa máis dunha fosa, tendo en conta o elevado número de persoas alí enterradas en diferentes datas, máis de 50.
UNHA DAS MAIORES EXECUCIÓNS
O 26 de decembro de 1936, segundo revelan as investigacións do equipo do Plan de Memoria Democrática, levou a cabo una das maiores execucións das que hai constancia en Galicia. Un grupo de 34 persoas, todos eles mariñeiros, suboficiais e oficiais de entre 19 e 40 anos, das dotacións de diferentes buques, foron fusiladas no atrio da igrexa parroquial do Val, entre as 23,00 horas do día 26 de decembro de 1936 e as 00,30 horas do día seguinte. Os reos foron conducidos desde a prisión do Dique, no Arsenal de Ferrol, executados e despois sepultados no cemiterio.
Segundo as investigacións desenvolvidas, hai constancia doutros 17 asasinatos, perpetrados en seis datas diferentes nos anos seguintes, e que apuntan cara á posible existencia de seis fosas máis, pendentes de localizar dentro do mesmo cemiterio.
