Rueda debuxa o desastre: 96.500 hectáreas queimadas en dous meses e máis de 600 focos de lume en agosto

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, ratificou que este verán foi o máis grave do século en Galicia en termos de incendios, con especial afectación na provincia de Ourense. Entre xullo e agosto, as chamas arrasaron unhas 96.500 hectáreas e só este mes rexistráronse 666 focos. No total, 62 concellos da comunidade resultaron afectados, aínda que con distinta intensidade segundo a localización.

En canto a danos materiais e evacuacións, Rueda informou de que 144 vivendas se viron afectadas —oito eran habituais e 42 segundas residencias— e que 400 persoas tiveron que ser evacuadas durante a vaga de incendios. Ademais, rexistráronse algo máis de 2.000 confinamentos preventivos, e a Xunta reservou 200 prazas en novas localizacións para trasladar usuarios de residencias de maiores e centros de persoas con discapacidade, así como 170 menores e monitores dun campamento en Manzaneda.

O presidente tamén sinalou que varias explotacións gandeiras e naves foron afectadas, e detallou que hai 32 persoas investigadas e 11 detidas como presuntos responsables dos lumes. Rueda destacou que a prioridade foi sempre a seguridade das persoas, actuando con medidas preventivas e coordinación para minimizar riscos durante a crise.

AGRADECEMENTO E REUNIÓN CON MANDOS MILITARES

O presidente da Xunta agradeceu o "gran labor" de todos os profesionais que levan semanas loitando contra os incendios en Galicia, entre eles 3.000 efectivos do servizo de prevención e extinción, máis de 200 bombeiros, GES e Protección Civil, 343 brigadas municipais, 122 axentes ambientais da Consellería de Medio Ambiente, Policía Autonómica, membros da UME, do Exército e doutras forzas de seguridade do Estado, sumando en total máis de 7.000 persoas implicadas.

Ademais, destacou que a Xunta xa está a traballar en medidas urxentes para actuar sobre os terreos queimados e minimizar os efectos da erosión por choivas e escorrentías. Para iso, mandos militares e membros do servizo autonómico de extinción mantiveron unha reunión na mañá deste venres para definir necesidades e coordinar o apoio do exército nos labores sobre o terreo, cuxo resultado cualificou de "positivo".

DANOS AMBIENTAIS

En canto aos danos ambientais, Rueda explicou que "aínda non se realizou a avaliación", polo que aínda se descoñecen as hectáreas calcinadas en espazos como o Parque Natural de O Invernadoiro, tras recoñecer a conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ángeles Vázquez, unha "afección mínima" ao ecosistema.

Con relación ás hectáreas, o mandatario autonómico expresou que o total é unha superficie "moi considerable", pero isto débese a que os servizos de extinción durante moitos días estiveron centrados en defender as vivendas, as persoas e as propiedades.

"Fronte a calquera dano persoal, pensar no número de hectáreas queda nun segundo lugar, e isto explica parte da superficie calcinada", xustificou. Con todo, o titular do Executivo galego asegurou que é necesario facer unha análise un pouco "máis pormenorizado, sosegado, realista e obxectivo" do tipo de vexetación que ardeu.

AXUDAS REPARACIÓN DE CASAS

Alfonso Rueda tamén anunciou que as axudas para reparar casas danadas alcanzarán ata 132.000 euros se son vivenda habitual e 60.000 euros no caso das de ocupación ocasional. Tal e como o trasladou o mandatario autonómico no Consello da Xunta extraordinario, celebrado este venres en Ourense, con motivo da presentación das axudas para os damnificados polos incendios que afectaron á Comunidade nas últimas semanas, esta contía cubrirá a rehabilitación da vivenda, e de ser declarada en ruína, a adquisición dunha nova.

En concreto, informou o titular do Executivo galego, son 144 as vivendas afectadas polos incendios, das cales oito eran habituais, 42 segundas residencias, e as restantes eran casas abandonadas ou en ruínas.

Rueda detallou que, no caso das vivendas habituais, ademais da contía máxima de 132.000 euros para a súa reconstrución ou a compra dunha nova, as propietarias poderán acceder a unha axuda complementaria de 16.200 euros para mobiliario, roupa e útiles domésticos.

Ademais, os veciños que se quedaron sen fogar, poderán acceder a unha axuda de 600 euros para alugar unha residencia ocasional no tempo que dure a reconstrución ou procura dunha nova vivenda. Esta contía é ampliable se se aloxan nun hotel ou deben facer fronte a gastos de mudanza.

No caso das segundas vivendas, súmase aos 60.000 para a reconstrución ou adquisición dunha nova propiedade, unha axuda complementaria de 5.400 euros para repor o mobiliario, roupa ou instrumentos domésticos.

Así mesmo, Rueda anunciou que as axudas ás empresas damnificadas polos incendios poderán ir desde os 600.000 euros, para cubrir os danos das instalacións, ata, en caso extraordinarios, alcanzar os 1,5 millóns, se son instalacións de gran impacto socioeconómico. En palabras do presidente da Xunta, o obxectivo destas axudas é "evitar que por razón de danos, se tomen decisións empresariais de peche".

AXUDAS A INDUSTRIA

Así mesmo, Rueda anunciou que as axudas ás empresas damnificadas polos incendios poderán ir desde os 600.000 euros, para cubrir os danos das instalacións, ata, en caso extraordinarios, alcanzar os 1,5 millóns, se son instalacións industriais ou comerciais de gran impacto socioeconómico. En palabras do presidente da Xunta, o obxectivo desta contía é "evitar que por razón de danos, tómense decisións empresariais de peche".

Tamén, as industrias agrícola, gandeira e forestal, recibirán axudas para sufragar os danos dos incendios. En primeiro lugar, na agrícola son dun máximo de 200.000 euros para reparar maquinaria ou equipos afectados; e un máximo de 750.000 euros pola perda total ou parcial de produción -- ampla que nos viñedos será de 12.700 euros por cada hectárea queimada e na produción de castaña 1,22 euros por quilo --.

OUTRAS INDEMNIZACIÓNS

Durante a súa intervención, tamén sinalou as indemnizacións por danos físicos ás persoas, que poden ir desde os 87.500 euros no caso de producirse un falecemento -- que polo momento non se deu -- ou incapacidade permanente absoluta e 120 euros por día de hospitalización no caso das persoas feridas. A continuación, informou que se facilitarán axudas para os concellos que tiveron gastos de extinción ou danos polos incendios. Aínda que polo momento non hai unha contía exacta, xa que están a avaliar os danos, a idea da Xunta é asinar convenios con cada un en función das súas necesidades e tamén indemnizar aos veciños os gastos derivados por participar na extinción.

Tamén, haberá axudas para os titulares de terreros, con ata 30.000 euros para custear a sementeira de cereais, que serven de alimento á fauna silvestre, e que ademais contribúen a restaurar os chans afectados; ata 12.000 para repor infraestruturas como refuxios, fontes, bebedoiros, comederos para animais; e ata 550.000 euros para recuperar as infraestruturas de uso público danadas.

CARÁCTER COMPLEMENTARIO

As axudas terán carácter subsidiario e complementario, polo que serán compatibles con outras indemnizacións públicas ou privadas, sempre que a suma total non supere o 100 % dos danos. Ademais, os beneficiarios deberán comprometerse a manter a actividade afectada durante polo menos un ano a partir da concesión da axuda, prazo que se estenderá a tres anos no caso de recibir unha superior aos 600.000 euros.

FONDOS DE PREVENCIÓN

En canto ás críticas por non executar fondos europeos de prevención, Rueda reivindicou que a Xunta investirá este ano 50 millóns e incidiu en que a partida cuestionada, "algo máis de seis millóns", de carácter europeo, é "executable en dous anos". "Estamos en execución este ano, e acabaremos a segunda parte desa partida executándoa en 2026. Isto é o que hai, e dicir que non se fixo prevención, ou que a culpa do que sucedeu foi por esa partida, non responde á verdade", resolveu.