As noites calorosas relaciónanse cun maior risco de mortalidade, e cada vez temos máis
Un estudo internacional confirmou que as noites calorosas relaciónanse cun aumento da mortalidade de ata o 3 % e que a calor nocturna ten un efecto independente das altas temperaturas diúrnas, polo que require medidas específicas de prevención.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO | 02/09/2025 | Actualizada ás 15:35
Un estudo internacional confirmou que as noites calorosas relaciónanse cun aumento da mortalidade de ata o 3 % e que a calor nocturna ten un efecto independente das altas temperaturas diúrnas, polo que require medidas específicas de prevención. Así o revelou un equipo de investigación formado por máis de 40 institucións de diferentes países, entre os que se atopa España, representada polo Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) a través da Misión Biolóxica de Galicia (MBG), o Instituto de Diagnóstico Ambiental e Estudos da auga (IDAEA, Cataluña) e a Estación Biolóxica de Doñana (EBD, Andalucía); e a Universitat de València.
O traballo, publicado en 'Environmental International', analizou máis de 14 millóns de mortes en 178 cidades de 44 países no período comprendido entre 1990 e 2018, utilizando dous índices térmicos, exceso de noite calorosa e duración desta; e modelos estatísticos avanzados. As cidades seleccionáronse en función da dispoñibilidade de datos, estando representadas por España 42 capitais de provincia. Os resultados evidenciaron que as noites calorosas contribúen ao risco de mortalidade relacionada coas altas temperaturas en todos os climas e rexións, excepto no norte de Europa, onde a asociación foi só suxestiva.
"A calor nocturna impide a recuperación fisiolóxica do corpo tras a tensión térmica diúrna, afecta a calidade do soño e pode agravar enfermidades cardiovasculares, respiratorias e neurolóxicas. En cidades con efecto illa de calor urbana, a exposición nocturna pode ser aínda máis intensa", sinalou o investigador Ramón e Cajal na MBG Dominic Royé, primeiro autor do estudo. O científico apuntou á especial vulnerabilidade de cidades como Madrid, Valencia, Barcelona e Sevilla, que presentan unha alta frecuencia de noites tropicais e ecuatoriais. Así mesmo, incidiu no maior risco para as persoas maiores, enfermos crónicos e aqueles que viven en cidades con escasa ventilación ou acceso limitado a aire acondicionado.
MEDIDAS DE PREVENCIÓN
Tras confirmar a relación entre as noites calorosas e o risco de mortalidade, o equipo de investigación avogou por incluír a calor nocturna nos sistemas de alerta temperá, desenvolver refuxios climáticos urbanos e aumentar as zonas verdes, garantir condicións térmicas adecuadas en vivendas, hospitais e residencias e deseñar plans de prevención que consideren a calor nocturna como un risco específico. "As noites tropicais aumentaron substancialmente nos últimos anos por efecto do cambio climático. Este verán vímolo de forma inédita, e a situación intensifícase, aumentando o risco para as persoas máis vulnerables", subliñou o investigador do IDAEA-CSIC Aurelio Tobías, autor do estudo.
Con todo, os investigadores puntualizaron que son necesarios máis estudos que analicen a relación entre os efectos da calor diúrna e nocturna en cidades doutros climas e examinen aos subgrupos vulnerables. Ademais, apuntaron que se descoñece como se relacionan entre si o exceso de calor e a súa duración; por exemplo, se son máis prexudiciais os períodos curtos de temperaturas moi altas ou que estas se prolonguen no tempo.
