Así foron as compliadas relacións entre a Xunta e Goberno de Pedro Sánchez
O traspaso da AP-9, o MIR ou Alcoa, no abanico de conflitos que precederon á reivindicación dos 700 millóns. Tamén o período no que Mariano Rajoy permaneceu á fronte do Executivo central non estivo exento de conflitividade con Galicia.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 21/09/2019 | Actualizada ás 13:20
As relacións entre a Xunta e o Goberno tensáronse desde que o socialista Pedro Sánchez tomou as rendas como presidente estatal por mor da moción de censura que expulsou da Moncloa ao popular Mariano Rajoy. Con todo, as discusións déronse de forma máis notoria no plano dialéctico: algunha cuestión discutiuse en Comisión Bilateral, pero desde xuño de 2018 ningunha das dúas administracións levaron as súas discrepancias coa outra ao Tribunal Constitucional (TC).
A un ano das eleccións autonómicas e coas xerais do 10 de novembro ás portas, a "débeda" de 700 millóns de euros que a Xunta reclama ao Goberno --que, segundo transcendeu, desbloqueará en dez días 4.500 millóns para as autonomías-- converteuse no principal cabalo de batalla do presidente galego, Alberto Núñez Feijóo, que chegou a manifestar que poden perigar os últimos presupostos da súa terceira lexislatura.
En total, a Xunta pide 700 millóns de euros: 330 millóns das entregas a conta pendentes do financiamento autonómico, 200 millóns dunha mensualidade do IVE de 2017 e outros 170 millóns de incentivos por cumprir as regras de estabilidade financeira.
Pero antes, a confrontación entre ambas as administracións tivo outros focos. O traspaso da titularidade da AP-9, a autorización de novas prazas MIR --no contexto de fortes protestas no ámbito sanitario autonómico, sobre todo na Atención Primaria-- ou a situación de Alcoa son algúns exemplos.
Con todo, máis aló das cruces de declaracións tras reunións ou intervencións públicas dunha e outra administración, a listaxe actualizada de conflitos de competencias da Xunta evidencia que nos últimos anos non se interpuxo ningún recurso de inconstitucionalidade.
Si houbo varios preavisos en 2018 e 2019 (por asuntos relativos ás leis de orzamentos e medidas fiscais do pasado exercicio, ou á norma que regula a rehabilitación, rexeneración e renovación urbana en Galicia), pero alcanzáronse acordos no seo da Comisión Bilateral que evitaron que se chegase máis aló.
Un dos exemplos máis recentes, precisamente, alude á lei de medidas e á carreira profesional dos funcionarios: finalmente seguirá adiante sen ameaza do TC. E é que se alcanzou un acordo no marco da Comisión Bilateral que se publicou o pasado 11 de setembro e que certificaba a rectificación do Executivo central, tras matizar a Xunta que as subidas salariais realízanse con fondos adicionais propios.
CONFLITIVIDADE DURANTE O MANDATO DE RAJOY
Por outra banda, aínda que poida parecer que a coincidencia dun mesmo partido á fronte de Goberno e Xunta pode paliar a conflitividade, non sempre é así. A proba é que o período no que Mariano Rajoy permaneceu á fronte do Executivo central non estivo exento de conflitividade con Galicia. Tal é así que ambas as administracións cruzáronse varios recursos de inconstitucionalidade.
En 2012, a Xunta interpuxo un recurso en relación ao decreto polo que se procedía á suspensión das curmás ás enerxías renovables. Era o primeiro conflito polo que Feijóo levaba ao Executivo de Rajoy ante o Tribunal Constitucional (TC). A sentenza chegou tres anos despois, en 2015: foi desestimado.
No ano 2014, a Xunta fai constar dous recursos interpostos, esta vez, ante o TC por parte do Executivo estatal. O primeiro, contra a lei de impulso e ordenación das infraestruturas de telecomunicacións de Galicia, obtivo sentenza en 2016 e o resultado foi a anulación de varios preceptos.
O Goberno central tamén recorreu ante o TC a lei de medidas que acompañaba aos orzamentos autonómicos de 2014 e, en 2016, o alto tribunal declarou a inconstitucionalidade e nulidade do texto refundido das disposicións legais da comunidade galega en materia de tributos cedidos polo Estado. O resto do recurso quedou desestimado.
Así mesmo, en febreiro de 2017, o TC declarou "inconstitucionais e nulos" varios preceptos doutra lei de medidas fiscais e administrativas aprobada pola Xunta, esta vez a finais de 2015, nos que se entraba a regular, entre outras cuestións, a obrigación de facturación das eléctricas con base en consumos reais. Tamén fora recorrida polo Executivo estatal.
