O uso de pantallas en menores excede xa os límites marcados pola OMS

Cada vez é máis normal ver a nenos usando tablets ou teléfonos intelixentes, xa sexa nun bar ou restaurante, na rúa e incluso nos parques. De feito, máis do 75% dos menores de 2 anos e o 64% dos que teñen entre 2 e 5 anos exceden os límites de exposición ás pantallas recomendados polas autoridades sanitarias, fixados nun máximo dunha hora ao día entre os 2 e os 5 anos, así o desvelou o metaanálisis Global Prevalence of Meeting Screen Estafe Guidelines Among Children 5 Years and Younger, publicado en JAMA Pediatrics.

 

Os expertos afirman que limitar o tempo de uso é importante, pero non só iso. Lucrezia Crescenzi-Lanna, experta en interacción entre menores e pantallas e investigadora da Universitat Oberta de Catalunya (UOC), explica que, a pesar de que "varios estudos suxiren que existe unha relación entre a exposición ás pantallas e unha menor puntuación no desenvolvemento cognitivo e da linguaxe dos menores", as consecuencias directas non están do todo claras. Segundo aclara a investigadora, "é complexo demostrar unha relación de causa-efecto entre estas dúas variables. A menor puntuación podería atribuírse, en parte, ao contexto no que se producen os hábitos de excesiva exposición ás pantallas e non á exposición por si mesma".

 

Segundo a investigadora da UOC, os nenos e nenas menores de 36 meses atópanse nun momento no que a interacción con adultos de referencia é determinante para o seu correcto desenvolvemento. Cando os adultos diríxense a eles mentres, por exemplo lles sonríen, están a estimular os seus sentidos a través do xogo e apoiando o seu proceso de desenvolvemento da linguaxe, da atención e das emocións.

 

"O problema son as posibilidades de interacción cos demais que está a perder o menor mentres mira as pantallas. De feito, é en base a este principio que a OMS indica límites de tempo, como explica o artigo "Para crecer sans, os nenos teñen que pasar menos tempo sentados e xogar máis", sostén.

 

Ademais, a investigaroa asegura que tamén é importante o tipo de contido están a ver e con quen están a compartir a experiencia. "Se unha avoa xoga co seu neto ou neta de dous anos cunha aplicación educativa de calidade, adecuada á idade do neno, comenta o que pasa no xogo e cóntalle anécdotas asociadas ao que están a mirar, esta será probablemente unha experiencia compartida enriquecedora para os dous", explica Lucrezia Crescenzi-Lanna.

 

Engade ademais que o problema que radica neste consumo de pantallas é que normalmente o tipo de uso que se fai en familia das pantallas é deixar ao menor "entreterse", xogando ou mirando a pantalla só. "Unha mostra diso é que, por exemplo, o 17% dos nenos de entre 3 e 4 anos no Reino Unido teñen o seu propio teléfono móbil, segundo o último informe de Ofcom", advirte a investigadora.

 

QUE TIPO DE CONTIDO É MELLOR?

 

A recomendación dos expertos á hora de seleccionar os contidos das pantallas é que "sigan un criterio de calidade, sexan adecuados a cada idade e estean en liña cos valores que compartimos como familias ou educadores. Segundo Lucrezia Crescenzi-Lanna, algúns exemplos de contidos audiovisuais adecuados son as películas que se poden ver no Meu Primeiro Festival de Cinema, en plataformas como Filmin, ou algúns curtos de Pixar, dependendo da idade dos menores.

 

En relación a aplicación ou contidos interactivos, nun proxecto do plan nacional 'App2five- Redeseñando apps educativas de calidade dirixidas á primeira infancia', no que participaron tamén investigadoras de varias universidades de España, Arxentina e Brasil, desenvolvéronse guías para familias e desarrolladores elaboradas a partir dunha análise de contidos dixitais educativos para menores de oito anos. Así lograron seleccionar 25 de 300 aplicacións educativas aptas para menores a partir dos tres anos.

 

Ademais do anterior, é importante establecer espazos e tempo de uso. Por exemplo, evitar usar pantallas antes de ir durmir e tamén explicar por que se fai. "Durante este acompañamento cara a un uso racional das pantallas é necesario explicar por que se limita o tempo de uso e sobre todo ofrecer realizar actividades alternativas. Por outra banda, os nenos e nenas imitan todo o que facemos como proxenitores. Por iso, cando establecemos regras limitando o uso das pantallas, deberiamos dar exemplo", explica a investigadora da UOC.