Contas reprocha ás sete cidades galegas unha falta de "planificación estratéxica" ante a covid-19
Só Vigo, A Coruña e Pontevedra "aprobaron algún tipo de normativa interna" sobre contratacións en situacións de emerxencia.
Por Europa Press / Redacción | Santiago de Compostela | 12/07/2024 | Actualizada ás 19:59
O Consello de Contas considera que, ante a crise da covid-19, os concellos das sete cidades galegas --Vigo, A Coruña, Ourense, Lugo, Santiago, Pontevedra e Ferrol-- non tiveron "unha planificación estratéxica local" parta adoptar medidas ante esta crise.
Segundo un informe publicado este venres polo órgano fiscalizador, nin houbo "obxectivos ben definidos", nin tampouco" indicadores que permitisen facer un seguimento da efectividade das posibles medidas implantadas". Por tanto, de face a futuras situacións de emerxencia, recoméndalles "aprobar plans de continxencia".
Todo iso figura neste informe de Contas elaborado tras analizar os orzamentos municipais entre os anos 2018 e 2021, así como as medidas emprendidas polas entidades locais galegas de máis de 50.000 habitantes para paliar os efectos da pandemia.
De acordo cos seus datos, as sete cidades reduciron o seu grao de execución orzamentaria entre os anos 2018 e 2021, debido principalmente á covid. Pero obsérvanse notables diferenzas entre as urbes, ao caer Ourense un 30,25%, ata unha execución orzamentaria de só o 47,25% en 2021; e Ferrol, onde só diminuyó un 0,64%, ata o 62,7%.
No medio de ambas as sitúanse as restantes: Lugo anotou unha diminución do 19,33%, cun grao de execución do 59,92% sobre as súas contas de 2021; Santiago unha caída do 11,27%, ata o 71,61%; Pontevedra un 4,9%, ao 71,41%; A Coruña un 4,6%, ao 76,2%; Vigo cun 4,02% menos, nun 77,21% de execución no ano 2021.
GASTOS E INGRESOS
O gasto agregado do sete concellos urbanos da Comunidade incrementouse un 2,6% entre os anos 2018 e 2021. Con todo, esta tendencia non é xeneralizada, xa que esta alza débese ás drásticas subidas de Lugo (+40,77%) e Ourense (+16,35%), máis os incrementos de Ferrol (+7,43%) e Pontevedra (+5,21%).
E é que no lado oposto situáronse os outros tres concellos, que precisamente son os que manexan os orzamentos máis grandes. Así, Vigo diminuíu o seu gasto un 7,48% en tres anos, A Coruña fíxoo nun 1,86% e Santiago, nun 0,83%.
En canto aos ingresos, entre os anos 2018 e 2021 obsérvase unha "lixeira tendencia á alza", co Concello de Ferrol co maior incremento cun 20,03%. Ocorreu o mesmo, con menor medida, en Lugo (+6,07%), Vigo (+4,76%), Pontevedra (+3,36%), Santiago (+1,27%) e A Coruña (+0,37%). A única cidade cuxo goberno recadou menos foi Ourense, cun 5,43% de baixada.
MEDIDAS SOBRE IMPOSTOS PROPIOS
Na parte de recomendacións, o Consello de Contas advirte que as medidas adoptadas polos concellos sobre impostos propios para facer fronte á covid-19, como exencións ou moratorias no cobro de taxas, "non afectaron de forma importante" á recadación. Por tanto, o órgano fiscalizador recomenda que realicen un "seguimento do impacto" que teñen estas medidas.
Ademais, Contas destaca como cinco dos principais concellos, fóra dos dous de menor poboación --Pontevedra e Ferrol--, recibiron do Estado unha axuda extraordinaria para o transporte público e para aliar a redución de ingresos. De feito, esta axuda financeira "representa o 75,4% dos recursos adicionais" recibidos polos municipios de máis de 50.000 habitantes.
Por parte da Xunta, foron beneficiarias das súas axudas directas as sete cidades, aínda que representou, no seu caso, o 8,6% dos recursos adicionais que ingresaron. A maiores, os concellos da Coruña, Santiago e Ferrol recibiron subvencións da Deputación por valor total de 2,9 millóns, o 15,9% dos recursos adicionais.
CONTRATACIÓN PÚBLICA
No que respecta a contratación pública, marcada polas situacións de emerxencia provocadas pola covid, o Consello de Contas sinala que só Vigo, A Coruña e Pontevedra "aprobaron algún tipo de normativa interna" sobre a non paralización de procedementos de contratos iniciados ou as instrucións para a tramitación daqueles vinculados á pandemia.
Así, os contratos urxentes de maior relevancia económica foron os referidos a limpeza e desinfección de espazos públicos, reforzos en servizos de asistencia social e alimentos a persoas en situación de desamparo, así como a adquisición de material informático para que os empregados municipais puidese teletrabajar.
Con todo, Contas destaca que "só o Concello de Vigo" publicou no seu perfil do contratante a "mínima información esixible" para a contratación pola vía de emerxencia de acordo coa lei estatal de contratos do sector público.
No entanto, en canto ao envío de información contractual a través da plataforma de rendición de contas das entidades locais habilitada polo Consello de Contas, Vigo, A Coruña, Ourense e Pontevedra non comunican tramitar contratos pola vía de emerxencia e o de Ferrol "non remitiu ningunha información" entre 2020 e 2021. Do mesmo xeito, Santiago só informou pola plataforma de rendición sobre os contratos de emerxencia formalizados en 2020 e o Concello de Lugo non informou sobre todos. Por todo iso, Contas recomenda "dar maior transparencia" á contratación menor e aos de urxencia, á vez que suxire que as entidades locais se doten de "manuais de contratación".
