Investigadores galegos desenvolven un modelo matemático e un software para predicir a expansión da vespa velutina

Os profesores Francisco J. Fernández, Juan J. Nieto, Adrián F. Tojo (CITMAGA e USC), e Iván Area (IFCAE e UVigo) publicaron un traballo de investigación na revista internacional Nonlinear Analysis: Real World Applications, sobre o desenvolvemento dun modelo matemático e un software para predicir a expansión da vespa velutina. Así, utilizaron datos sobre a localización dos niños e, mediante ferramentas matemáticas, puideron predicir a localización de niños futuros, comparando o modelo matemático con datos reais. Deste xeito, é posible analizar diferentes estratexias de control para frear a expansión desta especie, que ten impacto desde o punto de vista ecolóxico e tamén económico.

A vespa velutina ten un ciclo vital no que as raíñas fundadoras dos niños emerxen do estado de hibernación entre febreiro e marzo, e entre abril e maio comeza a construción de novos niños, realizándose a primeira posta de ovos. Despois de que as obreiras eclosionan, seguen construíndo o niño e alimentando ao resto. Ao redor de setembro nacen os machos e novas raíñas, que son fecundadas e abandonan o niño a principios de outono. No inverno buscan refuxio para hibernar e, na primavera, comeza de novo o ciclo.

Os investigadores formularon un problema parabólico (ao tratarse dun ciclo vital con diferentes estados) con derivadas de Stieltjes, e puideron superar as complicacións dos desenvolvementos teóricos e as simulacións numéricas grazas a traballos previos de modelización de epidemias, como a de Ébola, Zika ou a pandemia de Covid-19. O modelo desenvolvido pode actualizarse en tempo real, o que permite a súa mellora, e iso é fundamental para analizar diferentes estratexias de control e para minimizar a propagación da especie. Dese modo, pódense combinar datos do mundo real cun modelo matemático en tempo real para crear un xemelgo dixital.