Así está o lobo en Galicia: só 99 mandas cun crecemento dun 9,7% en 12 anos

O censo nacional do lobo de 2021-2024 arroxa unha cifra de 333 mandas en toda España, o que supón un incremento do 12% respecto ao censo anterior (2012-2014), no que se rexistraron 297 mandas. Estes resultados parecen sinalar que o lobo se atopa nunha situación estable en España, segundo o Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO).

Transición Ecolóxica recalca que hai un crecemento e expansión moderada da especie nos límites da súa distribución, así como unha estabilización dos seus efectivos nas áreas de distribución histórica da especie: Galicia, Asturias e Castela e León. Aínda así, tamén incide en que os números non alcanzan os 500 que os científicos consideran necesarias para asegurar a viabilidade xenética da especie a longo prazo. "Os datos deste censo servirán para establecer se o estado de conservación da especie é favorable ou desfavorable de acordo cos criterios fixados pola Unión Europea (UE)", sinalou.

O censo, efectuado polo Ministerio e as comunidades autónomas, é o segundo da especie que se realiza e mostra que a maior parte da poboación nacional do lobo atópase en Castela e León, Galicia, Asturias e Cantabria mentres que País Vasco, Madrid, Castela-A Mancha, A Rioxa e Estremadura forman os territorios en expansión e presentan un número moi reducido de mandas.

Para realizalo, utilizouse a metodoloxía coordinada que acordou o Grupo de Traballo do Lobo e que permite a comparación de datos cos do censo 2012-2014. O traballo de campo foi realizado polas comunidades autónomas, cunha coordinación técnica rexional na que participaron técnicos e expertos na especie.

MANDAS

Así, concretouse que Castela e León é a comunidade autónoma que ten máis mandas cun total de 193 (160 exclusivas e 33 compartidas); Galicia séguelle con 93 (83 exclusivas e dez compartidas); Asturias queda en terceiro lugar con 45 (33 exclusivas e doce compartidas); e Cantabria vai despois con 23 (14 exclusivas e nove compartidas).

En comparación co censo de 2012-1014, a comunidade autónoma onde máis creceron as mandas é Cantabria. Alí practicamente duplicáronse, pasando de 12 a 23 mandas totais. En Asturias aumentaron un 17,8% (de 37 a 57) e en Galicia, un 9,7% (de 84 a 93). Finalmente, en Castela e León subiron un 7,3% (de 179 a 193).

MAIOR EXPANSIÓN DE LOBOS AO LESTE E SUESTE PENINSULAR

Fóra da comunidade autónomas 'lobeIras', a Comunidade de Madrid ten cinco mandas (tres exclusivas e dúas compartidas); A Rioxa conta con cinco tamén (unha exclusiva e catro compartidas); Castela-A Manca rexistra catro (dúas exclusivas e catro compartidas); e Estremadura, unha compartida.

No censo de 2012-2014, País Vasco e A Rioxa contaban cada unha cunha manda compartida; a Comunidade de Madrid, cunha manda exclusiva; Castela-A Mancha, cunha manda exclusiva e outra compartida; e Estremadura non tiña ningunha.

SITUACIÓN DESFAVORABLE

O lobo está en estado desfavorable en España e por tanto "non pode haber controis letais da especie", segundo fontes do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico (MITECO). Remítense ao criterio dunha sentenza do Tribunal de Xustiza da Unión Europea (UE) de 2024, que sinala que se unha especie está en estado desfavorable nunha parte do territorio, estao na totalidade do territorio.

Transición Ecolóxica cifra en 1.600-1.700 exemplares en toda España --menos que o número de linces-- e indica que se produciu un "leve" incremento das mandas, do 12%, con respecto ao censo anterior. Neste sentido, fai referencia á polémica en torno ao informe sexenal de 2021 --ano no que o lobo entrou no LESPRE (Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial)-- e fai fincapé en que o Ministerio dá por bos tanto os datos dese ano como os deste último censo.

PROTECCIÓN REAL

O coordinador de conservación da WWF, Luís Suárez, sinalou en declaracións a Europa Press que a ONG animalista "valora" pedir que o lobo volva estar incluído na Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (LESPRE) tras coñecer o último censo, que deixa un total de 333 mandas e uns 1.600-1.700 individuos en toda España.

"Os motivos polos cales se incluíu no LESPRE, seguen vixentes: non era unha cuestión só poboacional, senón que se incluíu polo valor que ten a especie, polo papel que xogan os ecosistemas, o valor económico, o social, e eses motivos seguen vixentes, pero agora temos un novo censo que nos di que a estación segue estando mal", explicou.

AAGESEN: "ESTAMOS LONXE DO OBXECTIVO DE 500 MANDAS"

A vicepresidenta terceira e ministra para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico, Sara Aagesen, recalcou que o Goberno defende a conservación do lobo e promove "unha nova existencia sustentable" despois de que o seu Departamento publicase o último censo da especie, que cifra en 333 mandas e en 1.600-1.700 individuos a cantidade de lobos en España.

"Desgraciadamente estamos aínda lonxe, lonxe do obxectivo de 500 mandas que a ciencia considera necesario para asegurar a súa viabilidade xenética a longo prazo", sinalou a través dun vídeo distribuído aos medios de comunicación.

Ao seu xuízo, o lobo é unha especie "fundamental" que regula poboacións de ungulados, prevén enfermidades e mantén a estabilidade dos nosos ecosistemas. Segundo sinalou, a súa desaparición tería "consecuencias en fervenza sobre a biodiversidade". Por iso, o Goberno está comprometido a "unir ciencia, medio rural e gandaría".

XUNTA E OUTRAS CCAA FORZAN RETIRADA DEBATE LOBO

A Xunta e outras 12 comunidades forzaron que o Goberno central retirase o debate sobre o informe sexenal do lobo da orde do día da Comisión Sectorial de Medio Ambiente deste venres, tal e como solicitaran por carta o pasado luns, polo atraso no envío da documentación sobre esta materia.

Nun comunicado, a Xunta informa de que, finalmente, o secretario de Estado de Medio Ambiente, Hugo Morán, "rectificou" a súa posición e anunciou a convocatoria nunha nova Comisión Sectorial para o próximo 11 de xullo, na que si se debaterá o informe sexenal sobre o lobo correspondente ao período 2019-2024, como paso previo á súa aprobación nunha futura Conferencia Sectorial, tal e como establece a disposición adicional oitava da Lei de desperdicio alimentario.

Con todo, a Consellería de Medio Ambiente lamenta "a profunda deslealdade institucional" do secretario de Estado de Medio Ambiente, Hugo Morán, que, tras anunciar ao comezo da reunión --que se celebrou esta mañá de maneira telemática-- a retirada deste punto da orde do día, "tentou ao longo do encontro abordar este tema escudándose en que se tratarían cuestións xurídicas".

A XUNTA VE UN "DESPROPÓSITO"

A conselleria de Medio Ambiente, Ángeles Vázquez, cargou contra o que considera un "despropósito" do Goberno central achega do lobo. "Non nos poden tratar coma se tivésemos tres anos, nin moito menos ningunearnos, por un concepto que é ideolóxico, que non é científico, en contra de todas as directivas", criticou.

En declaracións tras o encontro deste venres da ministra para a Transición Ecolóxica, Sara Aagesen, coas comunidades, a conselleira expuxo que en Galicia as mandas incrementáronse de 84 a 93, polo que a Xunta opúxose "desde un principio" á inclusión como especie protexida.