(Gráficos) Galicia arde menos, pero máis forte: os lumes son cada vez menos frecuentes, pero máis devastadores

Nos últimos dez anos, Galicia viu reducirse o número de incendios forestais, pero non o seu impacto. O lume xa non aparece tanto, pero cando o fai, arrasa con máis forza. É unha das principais conclusións que se poden extraer da análise das cifras recollidas no Plan de Prevención e Defensa contra os Incendios Forestais de Galicia (Pladiga) 2025. Entre 2015 e 2024 rexistráronse en Galicia 17.172 incendios forestais, segundo os datos oficiais da Xunta. A tendencia marca unha redución progresiva do número de lumes anuais, pero á vez unha maior extensión nas superficies queimadas en certos anos clave.

O ANO 2017: O PUNTO DE INFLEXIÓN

O ano máis dramático foi, sen dúbida, 2017, con 3.120 incendios e máis de 62.000 hectáreas queimadas, case un terzo de todo o que ardeu en Galicia na década. Aquel outubro negro, marcado por ventos secos, temperaturas anormalmente altas e múltiples focos activos, marcou un antes e un despois na percepción do risco incendiario. Desde entón, os incendios foron diminuíndo en número, pero a súa intensidade segue xerando preocupacións. En 2022, por exemplo, houbo 1.713 incendios, pero a superficie afectada foi de máis de 51.000 hectáreas, case tanto coma no 2017. A media por lume superou as 30 hectáreas.

O 2024: POUCOS INCENDIOS, PERO AÍNDA PRESENTES

O último ano analizado, 2024, foi un dos máis 'tranquilos' en número absoluto de incendios forestais: 755, pero con máis de 2.600 hectáreas afectadas, o que mantén a media por lume en 3,5 hectáreas. A porcentaxe de incendios menores (menos de 1 hectárea) foi a máis alta da serie: un 83,97 %. Un dato positivo, aínda que insuficiente para relaxar a vixilancia.

MENOS LUMES PEQUENOS, MÁIS LUMES PERIGOSOS

Entre os datos máis reveladores está o incremento progresivo dos incendios que superan as 25 hectáreas, que pasaron de ser apenas o 2,73 % no 2015 a cifras como o 5,67 % no 2017 ou o 4,03 % no 2022. Non son a maioría, pero son os que causan máis dano, máis evacuacións e máis impacto ecolóxico. Ao mesmo tempo, os chamados lumes de menos dunha hectárea seguen a representar a maioría: máis do 80 % cada ano. Estes pequenos lumes, moitas veces provocados ou debidos a usos agrícolas incorrectos, requiren moitos medios para controlalos e  son indicadores dunha problemática social de fondo.

QUE SIGNIFICAN ESTES DATOS?

Segundo fontes técnicas, esta evolución resposta a varios factores: a mellora dos medios de extinción e detección; a menor presión rural, pero tamén o maior abandono e acumulación de biomasa; e os cambios climáticos que favorecen grandes lumes en condicións concretas. Os incendios son menos, si, pero máis difíciles de controlar cando se dan. E os datos do Pladiga de 2025 confirman que Galicia, aínda que mellor preparada, segue sendo un territorio altamente vulnerable.

A PREGUNTA CLAVE

Como convivir cun territorio que arde menos veces, pero máis fondamente? A resposta está en seguir mellorando na prevención, no coidado do monte, na planificación forestal e, sobre todo, na conciencia social. Porque, como indican os datos: non se trata só de cantas veces hai lume, senón canto nos queima cada vez que volve.