“O de Portugal pode pasar en calquera esquina de Galicia porque non se cumpre a Lei”

O luns cinco organizacións -vós e  Amigos da Terra, Asociación Frouma, Federación Ecoloxista Galega (FEG), Organización Galega de Comunidades de Montes (ORGACCMM)-  abandonastes o Consello Forestal denunciando a imposibilidade de participar na planificación da loita contra os incendios de Galicia. Parece que a Xunta non quere a vosa opinión sobre os incendios…

Diego Sánchez Agra, do Sindicato Labrego Galego

Non é un problema só do plan contra os incendios, o PLADIGA, deste ano, sucede o mesmo de hai anos.  A documentación que nos envían, ou ben a manda a última hora ou a expoñen directamente durante o propio Consello Forestal. Así é imposible preparar un tema para facer achegas. Eles dinos ás veces que nos dan días para mandar propostas, pero o importante é que as poidamos expor alí canda outros colectivos para entre todos atopar a mellor solución. 

Que marxe tiveron por exemplo para consultar o Pladiga?

Primeiro hai que dicir que é un volume importante de texto, máis de 300 páxinas, e moi complexo tecnicamente. Mandárono o venres pasadas as 13:30 e a reunión era o luns ao mediodía.

E logo que valoración fan do plan para a campaña de incendios deste ano?

Do pouco que puidemos ver, parece que non hai nada novo. O PLADIGA sempre é o mesmo, un copia pega do ano anterior.  En Galicia levamos 50 anos cos lumes forestais e sempre andamos co mesmo plan contra o lume. O resultado é que todos os anos arden moitas hectáreas e hai moitos conatos que nin figuran nas estadísticas. O deste ano é un copia e pega, con algunha pequena moficiación, no referido as vías de comunicación. O PLADIGA non vai ser efectivo. Entre outras cousas porque ten en conta cousas que non son reais. medios como casetas de vixilancia, que foron  desmanteladas ou que xa non están habilitadas para o servizo. No PLADIGA ademais sempre se fala de número de brigadas, cando no resto de países da nosa contorna fálase do número de efectivos reais.  O motivo é que en Galicia traballan brigadas con unha ou dúas persoas.

Feijóo admitía a pasada semana que algo similar á traxedia de Portugal podería pasar no país. Que opinan vostedes, estamos en risco de que sucede algo parecido ao de Pedrogao Grande?

En Galicia pode pasar en calquera momento o que pasou en Portugal. De feito , a foto esta que saíu en todas as portadas, coa estrada no monte de Portugal repleta de coches queimados polo lume, podemos atopala un día en calquera esquina de Galicia.  A semana pasada o director xeral dicía que se se cumprise a lei, non sería posible que sucede aquí o de Portugal. O propio director xeral estaba a recoñecer que aquí non se cumpre a Lei, cando é a propia Consellería quen a pode facer cumprir, sen chegar a vía penal ou xudicial, poñendo sancións e abrindo expedientes administrativos. Se eles mesmos recoñecen que non se cumpre a Lei, evidentemente que pode suceder.

A Lei xa prohibe accións como plantar eucaliptos nas beiras dos ríos e regatos, ou moi preto das estradas, ou en terras de labranza. Con todo, calquera que dea un paseo polo monte pode observar a primeira vista flagrantes infraccións disto. Por que tolera a Xunta estas prácticas.

A Lei non se está a cumprir en moitos casos. Nós, como SLG sabemos de primeira man que a prohibición de non plantar en terreos agrícolas non se está a cumprir. Cando nós ou os nosos afiliados denunciamos, a miúdo a Consellería de Medio Rural non fai seguimento da denuncia, ou  queda nun caixón. 

Por que cre que sucede isto?

Non sabemos se hai intereses para favorecer a algún tipo con algunha industria. O que si  sabemos é que con estas políticas están desmantelando todo o rural. Por exemplo, cada vez hai menos xente nas oficinas de desenvolvemento rural e cada vez dan  menos información.

Para o control dos incendios é clave a política forestal. A Xunta leva meses, mesmo anos, atrasando a publicación do novo plan forestal. Con todo, parece que o vai aprobar este verán, como soe facer con todas as decisións polémicas, publicalas cando a xente está de vacacións… Que agardan dese plan?

Primeiro, sobre a aprobación do plan forestal, tal e como eles o plantexan, non o poden aprobar así. Leva máis de 20 anos parado e houbo unha mesa de traballo para establecer directrices na que participaron axentes do sector. Nós entendemos que con esas directrices non é suficiente, ten que volver ao Consello Forestal  e cremos que debería ter un tempo de exposición pública.  Saltándose esa exposición pública hai risco de que finalmente a Xustiza o bote para atrás, se no plan non aparecen as directrices que o sector logrou, con gran esforzo, consensuar.

A Xunta filtrou que o novo Plan establecerá algún límite ao eucalipto, en Ourense e no interior de Lugo. Que lle parece estas limitacións?

Esas limitacións xa existen nun borrador de decreto, que simplemente traslada o que xa hai na propia lei e só engade a prohibición de Ourense e p sur de Lugo para o nitens, a especie introducida máis recentemente e que é máis resistente ás xeadas. O ecualipto globulus limítao en Lugo só a zona d’A Mariña. Nós non cremos tanto nos límites por territorios como na completa ordenación do territorio, a nivel agrícola e forestal, fixando que  tipos de especie pode haber en cada lugar en concreto. Os monocultivos non son bos en ningún caso nin en ningunha zona.

O eucalipto nitens pode aumentar a zona plantada en Galicia ...

Ollo, que a propia industria dixo que non quería tanto,  aínda que a semana fomenta a súa plantación. Apropia industria di que non sabe se vai ter capacidade para absorber tanto nitens.  No futuro vai a xente pode vender a madeira de nitens? Non se sabe

Un segundo factor é que parece que podemos facer o que nos dea a gana coas nas nosas terras e non é así, primeiro polos lumes.  Ademais se o plantamos en zonas nas que non son adecuadas,  van medrar mal e ter milleiros de pragas, por estaren en zonas onde realmente non medran ben.  E por riba a industria admite que non sabe se vai poder absorber tanto eucalipto nitens.

Que outras medidas propoñen para paliar a lacra dos incendios?

Limitación de monocultivo, máis produción de madeira frondosa e usos alternativos, isto vai evitar q se prenda lume ao monte. No eido da prevención clásica, ten que haber unha verdadeira planificación por distritos e ten que ser realizadas no tempo preciso. Non pode ser que por exemplo, as axudas para a xestión de montes veciñais acaben de ser aprobadas, a piques de empezar a tempada de máis incendios. As cuadrillas tamén deberían traballar en inverno. Na extinción, o servizo ten que se totalmente público, baseado nos medios terrestres, que son os que realmente fan o traballo. Os medios aéreos son  moi vistosos e caros, pero a realidade é que son só de apoio. Invisten en medios áreos, pero as cuadrillas están de lado, ás veces con só 2 persoas traballado. As cuadrillas ademais deben ter condicións de traballo dignas. En Galicia hai que revisar os convenios que hai da Xunta cos concellos a través da FEGAMP. Ademais, o convenio co Exército non serve para nada e abosrbe miles de euros. O exército, á hora de disuadir, non temos moi claro que sexa moi efectivo. O que está moi claro é que na extinción, é moi difícil a coordinación co exército  durante os incendios, porque teñen os seus propios mandos.