Arqueólogos de Galicia achan dolmens a 2.100 metros de altura no Pirineo aragonés

Un equipo de arqueólogos, algúns de Galicia, liderado polo Instituto de Ciencias do Patrimonio (INCIPIT-CSIC), concluíu un traballo de investigación, iniciado este verán na comarca da Jacetania, en Aragón, co obxectivo de completar o catálogo de monumentos megalíticos no Parque Natural dos Vales Occidentais (Huesca), cun achado: dous dolmens situados a máis de 2.100 metros de altitude, converténdoos nuns dos monumentos máis altos do Pirineo aragonés.

A investigación dirixida por Jorge Canosa Betés, contribúe a que estes e outros 50 monumentos prehistóricos coñecidos previamente pasen a ser incluídos no inventario do Goberno de Aragón, convertendo o parque natural nunha das zonas do Pirineo con maior densidade de sitios arqueolóxicos documentados.

O equipo de traballo estivo integrado, ademais de por arqueólogos do CSIC en Galicia, por persoal da Universidade Pompeu Fabra e da Universidade de Leicester (Reino Unido).

Os traballos de localización e inventariado enmárcanse nun proxecto de investigación sobre os primeiros pastores do Pirineo e a súa forma de ocupar e entender os espazos de alta montaña. O proxecto forma parte do traballo de tese doutoral de Jorge Canosa, que trata sobre o concepto de monumentalidade e configuración das paisaxes monumentais durante a Prehistoria e está dirixida por Felipe Criado-Boado e Pastor Fábrega Álvarez, do INCIPIT.

Esta fase do proxecto buscaba completar o catálogo de dolmens e outros monumentos megalíticos para ter unha visión en conxunto, pensando en ampliar as investigacións nos próximos anos.

Os dous dolmens identificados durante a prospección arqueolóxica atópanse xunto ao porto Vernera (Aragüés del Puerto) e de camiño ao porto de Aisa, a 2.120 metros e 2.117 metros de altitude respectivamente. Están formados por un túmulo circular duns 15 metros de diámetro a base de rochas calcarias grises e unha cámara sinxela de grandes laxas alaranxadas.

A estrutura de ambos os dous está completamente desmoronada e ningunha das laxas segue en pé, pero, a pesar de todo, non hai signos evidentes de saqueo, polo que "non se pode descartar a posibilidade de que aínda se conserven restos humanos e de enxoval no seu interior", dixo Jorge Canosa Betés.

Xunto a estes achados, recoñecéronse outros 50 monumentos prehistóricos que non estaban incluídos no inventario oficial do Goberno de Aragón, a maioría deles dolmens, pero tamén se atoparon menhires, cistas e círculos de pedras.

"A gran tradición montañeira na zona permitiu que durante as últimas décadas se atopasen numerosos monumentos novos, pero o coñecemento destes limitouse ao boca a boca e agora, tras a prospección, todos estes monumentos pasarán a ter recoñecemento e protección legal", destacou o arqueólogo.