Non entres, non hai NADA

Foi en 1958, din que ás seis e media da tarde, cando o noso amigo Ives Klein falou por primeira vez de “A arquitectura de aire” ante o estupor que levantou tal invención decidiu mostralo cun exemplo. “Le Vide” (o baleiro) e aquí poñemos un asterisco na historia da arte recente, pois “Le Vide” foi a primeira mostra de arte invisible que coñecemos.

Por O faro de Hopper - Leticia Pérez-Lafuente | Madrid | 25/09/2015

E tendo en conta que El faro de Hopper non se conforma coas primeiras visións quere mergullarse un pouco máis: Arte Invisible. Que raios é isto?? Pardiez! (se non o digo rebento).

Resulta que a Arte Invisible basea a súa “non visible presenza” na si existencia dunha presenza artística que se percibe e albisca no espazo. Así que “Le Vide” non era só unha habitación na que as paredes foron substituídas por correntes de aire, senón que tamén foi un modo de expansión do espírito artístico e unha vía formidable para estimular a imaxinación do espectador, que neste caso non ve nada, pero intúe, sente, ri da arte ou de si mesmo se procede.

"Le vide" Que máis se pode pedir a este espazo?

Aos que deixaron a Klein experimentando no seu formidable azul, que saiban que ademais se atreveu coa NADA… ou co TODO… segundo se mire.

Ives Klein dentro de "Le vide"

Seguimos, se isto parécenos unha excentricidade, como ía Warhol a desaproveitar esta oportunidade de provocar? En pleno corazón dos 80 (1985), din que ás cinco menos cuarto, Andy Warhol creou “Escultura invisible”. Tratábase dun pedestal baleiro sobre o que repousaba a pegada do propio Warhol, xa que el mesmo estivera subido ao pedestal un longo intre (comendo un plátano talvez?). Tras baixarse do pedestal rodeouna de cámaras que detectaban o movemento, o que significa que o único lugar no que se podía un mover sen que saltasen as alarmas era precisamente encima dese pedestal (unha forma de facer real a súa idea dos “15 minutos de gloria que todos necesitamos”). Dende logo Andy Warhol sempre foi coherente coas súas formulacións artísticas e isto foi unha proba máis diso.

O invento de Andy

A coherencia de Andy foi real

De todos os xeitos, o afán de ir á esencia é unha práctica que artistas de todas as disciplinas (pintura, música, literatura) foron puíndo ao longo dos séculos. Por exemplo, Zurbarán esquematizó a pintura sacra ata tratar de chegar ao sentir relixioso, espindo as súas obras da opulencia dos símbolos do poder ou status. Picasso descompuxo en planos para unilos de novo nunha realidade máis limpa, sinxela, na que precisamente era o espectador quen compoñía a figura e mesmo ao mirar, corrixía a perspectiva investida do cadro. Alberto Giacometti baleiraba as esculturas para  mostrar o que o home leva dentro, a estrutura do seu corpo, do seu pensamento e da súa intención , como sucede en “O home que camiña” (sen zapatos, sen terra, sen masa corporal, case sen expresión) pero, verdade que podemos intuír o seu sentir, o seu desasosego ou o seu afán de seguir camiñando aínda que sexa sen rumbo definido?

Giacometti, o teu home, cara a onde vai?

Máis aló de exposicións, a pura Arte Invisible non queda só nas galerías ou na mente do artista, e resulta que si ten oco no mercado. Isto El Faro nin o aplaude nin o xulga (dúas veces Pardiez!), pero obsérvao… (mentres prepara unha investigación sobre o mercado da arte).

Volvendo ao invisible, en 2011 a obra “Aire fresco” que resulta que só existe na imaxinación do seu creador foi adquirida por un coleccionista por preto de 10.000 dólares. Que levou a casa? Imaxínache? Un certificado? Talvez algo que estaba moi próximo á NADA? Pero ti, bo amigo, ao que agradezo de corazón o tempo que che tomas para explorar comigo, non te quedes só co que che conta este Faro. Leo, gózao pero salta das súas páxinas a outras realidades que talvez, non se ven? Museum of Non-Visible Art