Alberto Carnota, gandeiro que viu perigar a súa explotación en Rois: "O lume espallouse rápido porque o monte está descoidado"

Os momentos de tensión que viviron na parroquia de Herbogo, no concello de Rois, na tarde-noite do luns non se lle esquecerán na vida a moitos dos veciños que viron como o lume se ía aproximando cada vez máis ás súas casas, con especial proximidade á zona do Faro. Dende o Galicia Confidencial falamos con Alberto Carnota, un gandeiro cuxa familia ten unha explotación preto da zona onde ardeu, e que viu como as cousas se ían poñendo feas a medida que avanzaba a tarde e as chamaradas medraban a causa do vento, das plantacións de eucaliptos e dun monte do que non se eliminan nin toxeiras nin matogueiras ano tras ano.

"Meu irmán, meu pai e eu estabamos enrolando nunha leira próxima e amontonando os rolos nunha finca que hai detrás da granxa na que traballamos e, nunha das viaxes, vimos fume", conta Alberto, que asegura que, "aínda que o viamos preto, non sabiamos exactamente onde era". Tendo en conta que a súa explotación é bastante grande, contando con 115 cabezas de gando vacún para a produción de leite, diversos tractores e maquinaria, a cousa non estaba para bromas, así que "collemos o todoterreo e subimos ao monte mirar onde era exactamente o incendio". Unha vez observado, apunta que "aínda que era preto, non estabamos aínda preocupados". Co paso das horas a cousa foi a máis e a tensión nestes veciños tamén, pois vían como o seu medio de vida podía estar en serio perigo.

"Todo se complicou polo aire que facía e porque o monte nesta zona está moi descoidado, ninguén mira por el, de xeito que comezou a correr moitísimo o lume", explica Alberto. Ao perigo para a explotación gandeira en si sumábase o problema da leira que tiñan detrás dela, na que tiñan acumulados uns 100 rolos de herba e a pá coa que estaban a traballar e amontonar os rolos. Cando viron a virulencia do lume "tivemos que ir a toda présa á finca a coller a pá e sacala de alí". "Foron momentos de moita angustia, de andar toda a tarde correndo dun lado para outro", lembra este gandeiro, xa máis relaxado despois de que o lume quedase estabilizado ao longo da madrugada e de que non chegase á súa explotación finalmente.

Ao longo da tarde do luns conta que "tamén foron chegando varias motobombas para facer garda na explotación, e estivo tamén a Garda Civil". Pasadas unhas horas, sobre as 20 da tarde, "dixéronnos que xa estaba todo máis ou menos controlado". Para poder velo en primeira persoa, "novamente colleu meu pai o todoterreo e foi arriba ao monte mirar e, efectivamente, semellaba que estaba a cousa bastante controlada, pero despois das 21 o lume volveu reactivarse". A relaxación non durou nin unha hora para esta familia que, segundo nos conta Alberto, foi a partir desa reactivación cando veu as cousas verdadeiramente negras: "Nese momento si que o vimos moi preto".

Ante a urxencia, "collemos a cuba do tractor e enchémola de auga para poder ir apagar o lume nós mesmos". Cando subiron ao monte, "os bombeiros mandáronlles unha motobomba con auga, pero sen brigada de incendios, polo que eles mesmos se puxeron a regar alí para parar o lume nese flanco". Ao final, como explica Alberto, "estivemos ata case a 1 da mañá no monte, ata que a cousa quedou máis ou menos estabilizada e puidemos baixar á casa a ducharnos e cear". Despois volveron subir ao monte para comprobar que todo seguía ben, porque sabían que a reactivación era posible. Por sorte, semella que todo quedou nun susto para esta familia. 

Sobre a intencionalidade do incendio, Alberto non ten dúbidas: "Foi intencionado, porque nesta zona estamos seguido vivindo incendios así, xa sexa na zona da Pereira, de Leroño ou Augasantas, hai incendios todos os anos repetidamente". E critica que a pesares de que os incendios non son algo novo para o municipio, "o monte está descoidado, con toxeiras", de xeito que facilitan que, ante alguén que prenda, o lume se espalle rapidamente. Tamén lembra que "aínda que nós vimos perigar o noso modo de vida os veciños que peor o pasaron foron os da zona do Faro, onde viviron momentos de moita angustia, ata ardeu un xerador e quedaron sen luz".