Que nacionalismo merece este país?

Daquela, o nacionalismo, non tiña verdadeiro poder político pero, pola contra, destilaba ilusión, identificación co país, comprensión das contradicións que o abeiraban, ansia por acadar unha comunidade de intereses co pobo do que se sentía parte,… Pero a día de hoxe as cousas teñen cambiado demais.

 

Esgazado e atrapallado, o nacionalismo galego semella ter andado camiños sen retorno no proceso de inanición. E nesa deriva, a cota que lle corresponde ao BNG non semella a máis  afortunada. Non quero, nin podo, analizar con detalle o que ten ocorrido nos últimos vinte anos para chegar á decadencia política que padece, pero si quero apuntar algúns datos que parecen confirmar a rotura (definitiva?) daquel fío sentimental que o unía ao pobo. 

 

Se alguén quixo perder o seu tempo na lectura das reaccións que emitiron os/as dirixentes do Bloque para xustificar a súa derrota electoral, de seguro que atopou unha liña de continuidade na maior parte delas: a culpa non é deles/delas, a culpa é do corpo electoral. Semellante argumento, sendo xenerosos na consideración conceptual do termo, non é novo. Pola contra, vén sendo esgrimido, sistemáticamente, nos últimos tempos a xeito de mantra rotineiro. Por veces, de xeito solapado. Adubiado, no medio de consideracións seudoesquerdistas (non estaría mal que identificaramos o que é esquerda), abrolla o resentimento pola incapacidade do común por recoñecerse como parte dun corpo nacional, por non atender debidamente as propostas “nacional-progresistas” que haberían remexer, ipso facto, calquer obstáculo que nos alonxa da felicidade colectiva,… No pior dos casos, todo isto non é máis que paternalismo da máis baixa estofa, pero non fai moito mal.

 

 Porén, por veces, o que se escoita é moito máis descarnado, cruel: ¡Galiza non nos merece! Podería ser a rabicha pasaxeira dun neno malcriado, pero non é tal, é moito pior, porque iso é o que verdaderiamente sente, padece, unha parte desa clase dirixente. Sente a incomprensión, o desleixo dun país de vellos e alienados que non é quen de comprender a santidade que lle ofrecen os “salvados”, que non se deixa guiar por unha tropa de escollidos/as que (só eles/elas) coñecen o camino da salvación. Tal que así.

 

Noutrora, o que foi o xermolo do BNG tería reparado nesa mutua incomprensión e atoparía azos para superala. Hoxe, non. Da xeira da transición non queda o espírito, queda, por desgraza, unha retórica alcanforada que só se airea en cada Día de Patria, unha mística piramidal que afoga os seus afáns  no control dunha autoproclamada ortodoxia e unha contradición eterna e  fulcral entre ser e actuar como elementos transformadores ou exercer como a vangarda que (case) ninguén reclama.

 

Hoxe, por sobrarlle, ata lle sobran os vellos. Ninguén quere nada con eles. E menos que ninguén ese BNG, impoluto nas súas análises e recorrente nas súas diatribas. Pero están aí, cheos de medo pola súa seguridade persoal, indefensos no rural ante a soedade e os asaltos, temerosos de perder o pouco que lle arrabuñaron a este Estado desquiciado, máis convencidos de máis vale conservar o pouco que se tén que arriscar a aposta nun futuro incerto. Porque son parte, imprescindible, do país, os 135 xubilados por cada 100 mozos que manteñen fogares e facendas, que aínda alimentan a cativa esperanza que se agocha por aquí. E podemos zanxar o asunto co voto cautivo, co voto manipulado, coas fotografías de monxas severas que trafican con persoas alleadas, coa “implacable campaña de acoso mediático”, coas sesudas lecturas dun contexto sociopolítico que ¡xamais! tira a favor. O malo é que o receo é mutuo, tampouco eles confían no BNG. E non son os únicos, tampouco confían moitos dos novos, nin boa parte dos restos da clase media, nin siquera partes significativas dese proletariado acaroado ao sindicalismo nacionalista. ¡Mágoa de bois!, que diría Castelao. 

 

E, ao cabo, o sarcasmo máis feroz: un vello de 76 anos arrampla con boa parte do capital electoral dese BNG estrito a base de mobilizar ¡á mocidade!

 

Non sei que fará Beiras, nin Francisco Rodríguez, nin calquera outro dos “históricos” ou dos “dirixentes”, esa é unha leria que a min non me corresponde dilucidar. Sei, iso si, que quen queira construir a nación e gañar o respecto dos seus concidadáns terá que sentirse parte dela, de toda ela, intrínseca, cos seus defectos e as súas virtudes, coa ansia de mellorala, de estimulala, mais nunca de infravalorala. De recompoñer, en última instancia, ese fío emotivo que algún día semellou existir. Marxinada, do discurso político, a centralidade social que permite atender as plurais reivindicacións dunha colectividade complexa, só parece quedar unha pelexa rabuda, cóbado contra cóbado, pola hexemonía desa tal esquerda ou, como xa anticipan algúns, o retorno do liderado carismático. Derrotado o interclasismo, só queda aprofundar na pureza doutrinaria. Alá eles. Pero tamén deben saber que ninguén ten garantido o cariño de por vida. Tampouco o BNG. Polo menos, o meu.