Un estudo desvela cales son as redes sociais con máis bulos sobre a covid

As sempiternas teorías conspirativas, que nos días de vello enchían blogs e portais de dubidosa credibilidade, sufriron un impulso coa chegada da pandemia e a proliferación dunha nova conspiranoia, desta vez xa nas redes sociais. Entre estas, Twitter sería a máis resistente ás teorías conspirativas, mentres que Facebook ou Youtube son máis proclives a esta clase de contidos.

Esa é a conclusión dun estudo desenvolto por 20 universidades de todo o mundo, entre elas a Universitat Oberta de Catalunya. Unha investigadora desta última institución analizo as características de funcionamento de cada plataforma, o perfil dos usuarios e como os vínculos entre eles determinan a propagación deste tipo de argumentos falaces coa situación pandémica como telón de fondo.

A investigación conclúe que a chegada da covid propiciou un "incremento notable das conspiracións", sobre todo nas épocas de menor información oficial. Neste contexto, os investigadores do estudo publicado en New Media & Society consideran que Twitter é rede a menos proclive a estes contidos, fundamentalmente por tratarse dunha rede "máis orientada ao consumo de noticias" que o resto.

Esta circunstancia, din os autores do traballo, "aumenta a presión social sobre o que se publica, o que á súa vez podería reducir a circulación de información non verificada ou de tipo alternativo respecto a outras redes sociais, como Facebook ou Youtube, con características máis favorables á difusión destas teorías".

Os autores desta investigación argumentan que non todas as plataformas de redes sociais favorecen por igual a difusión de teorías da conspiración. A diferente arquitectura e as prestacións destas plataformas inflúen na difusión destas teorías ao definir os usos potenciais, o comportamento dos usuarios, o tipo de interaccións e os procesos de transmisión de información.

"Esta estrutura fai que nunha plataforma como Twitter, por exemplo, o contido  conspirativo poida ser desacreditado rapidamente ou posiblemente chegue a 'afogarse' con información de mellor calidade ou co gran volume de quen está dispostos a saltar rapidamente e corrixir percepcións erróneas", apuntan os autores. Así mesmo, segundo os resultados obtidos, os usuarios de Twitter combinan unha educación superior á media cunha maior tendencia a buscar noticias e participar en debates políticos que calquera das outras plataformas do noso estudo, unhas características propias de usuarios que acoden a fontes de información fiables e de maior calidade.

Con todo, noutras redes sociais como Facebook ou en aplicacións como  WhatsApp, onde o tipo de vínculo dos usuarios é máis próximo, como familiares ou amigos, as persoas non participan tanto na comprobación de informacións ou de contidos dubidosos. É máis, existe unha relación positiva entre usar Facebook, Youtube e  WhatsApp e ter crenzas de conspiración sobre COVID-19. "Este tipo de redes sociais e plataformas de mensaxería tenden a ser espazos máis privados e protexidos, o que podería aumentar a circulación de información alternativa", apunta Cardeal sobre a difusión de  bulos,  fake  news e conspiracións nestas plataformas.