O Constitucional declara inconstitucionais varias medidas do Goberno de Rajoy para subir a recadación por Sociedades

O Tribunal Constitucional (TC) acordou por unanimidade declarar inconstitucionais algunhas medidas do real decreto-lei aprobado en 2016 polo Goberno de Mariano Rajoy para aumentar a recadación a través do Imposto de Sociedades ao considerar que este tipo de modificacións non se poden introducir vía real decreto-lei. Segundo informou a corte de garantías, o Pleno deu o visto e prace ao relatorio redactado polo maxistrado do sector conservador César Tolosa pola que se estima a cuestión de inconstitucionalidade que expuxo a Sala do Contencioso-Administrativo da Audiencia Nacional sobre o Real Decreto-lei 3/2016, de 2 de decembro, polo que se adoptan medidas no ámbito tributario dirixidas á consolidación das finanzas públicas e outras medidas urxentes en materia social.

Os maxistrados entenderon que a aprobación dunha medida deste tipo para aumentar a recadación a través do Imposto de Sociedades vulnera a Constitución, xa que mediante un real decreto-lei non se pode "afectar os dereitos, deberes e liberdades dos cidadáns". Así mesmo, 10 dos 11 integrantes do Pleno (o maxistrado Juan Carlos Campo abstívose deste asunto) consideraron que se viu afectado o deber de contribuír ao sostemento dos gastos públicos que fixa a Carta Magna.

As modificacións do Imposto de Sociedades ás que fai referencia o TC inclúen a fixación de topes máis severos para a compensación de bases impoñibles negativas; a introdución 'ex novo' dun límite a aplicación das deducións por dobre imposición; e a obrigación de integrar automaticamente na base impoñible as deterioracións de participacións que fosen deducidos en exercicios anteriores. As dúas primeiras medidas só son aplicables ás grandes empresas, mentres que a terceira pode afectar a calquera suxeito pasivo deste tipo de imposto.

Neste sentido, a corte de garantías reiterou a súa doutrina, na que fixa que un decreto-lei non pode alterar nin o réxime xeral nin aqueles elementos esenciais dos tributos que inciden na determinación da carga tributaria, o que debe valorarse en función do tributo concernido, os elementos aos que afecta a modificación e o alcance desta. Así as cousas, os maxistrados concluíron que as medidas impugnadas tiveron un "impacto notable" en elementos estruturais dunha peza fundamental do sistema tributario como é o Imposto de Sociedades, afectando á esencia do deber de contribuír dos obrigados por este tributo, polo que determinou que deben declararse inconstitucionais e nulos.

SEN EFECTOS RETROACTIVOS

Ao fío, o tribunal fixou que non poderán reclamar a revisión aqueles con obrigacións tributarias devengadas polo imposto sobre sociedades que, á data de ditarse esta sentenza, fosen decididas definitivamente mediante sentenza con forza de cousa xulgada ou mediante resolución administrativa firme. Así mesmo, determinou que tampouco poderán revisarse aquelas liquidacións que non fosen impugnadas á data de ditarse a sentenza, nin as autoliquidacións cuxa rectificación non fose solicitada á devandita data. Con esta decisión, o tribunal limita os efectos retroactivos do seu fallo nos mesmos termos que fixo coa súa sentenza sobre o imposto de plusvalía municipal.

Tras a deliberación deste xoves, o maxistrado Enrique Arnaldo (do sector conservador) anunciou que formulará un voto particular concorrente para explicar que, aínda que coincide co argumento e o fallo da sentenza aprobada polo Pleno, disinte da decisión relativa á modulación dos efectos da nulidade dos preceptos legais declarados inconstitucionais. Arnaldo entende que aínda que non ten por que ser absoluta a vinculación entre nulidade e inconstitucionalidade, considera que non ten por que excepcionarse en relación as normas tributarias coa xenérica e solitaria invocación da seguridade xurídica.

O tribunal estima a cuestión de inconstitucional exposta pola Sala do Contencioso-Administrativo da Audiencia Nacional | Fonte: Alejandro Martínez Vélez - Arquivo