Premios Lois Peña Novo 2025

Por poñermos un exemplo, a Irmandade Xurídica Galega, que celebrou a semana pasada a súa asemblea anual, conseguíu a materialización dun acordo que fará historia. Por fin, despois de moitas negociacións, a Administración Central e a Xunta de Galicia asinarán un convenio  para introducir a lingua galega no programa informático Atenea,  respondendo asi á demanda dunha boa parte de funcionarios, xuíces, fiscais e operadores xurídicos.

 

Asinouse tamén outro convenio que partillan a Irmandade Xurídica Galega, Colexio Notarial de Galicia  e Consellería de Cultura. Este acordo fará posible a galeguización dos protocolos notariais por mor da introdución do Formulario Notarial en lingua galega nas  aplicacións informáticas. A maiores, o señor decano, Xosé Manuel Graiño, comprometeuse a desenvolver algunhas accións puntuais máis para motivar á cidadanía optar polo uso da lingua galega nos instrumentos xurídicos que lles afecten.

 

Estas dúas accións removerán os atrancos para que a cooficialidade lingüística sexa real e efectiva. Mais o certo é que, como dixo o Sr. Reitor na súa alocución de peche da Asemblea, “é importante que a cidadanía se implique e demande os dereitos lingüísticos que o ordenamento xurídico ampara. De nada vale que as administracións públicas oferten a posibilidade do uso da lingua galega se a xente permanece inerte, instalada nas sinerxías do monolingüísmo en castelán”. Da actitude da xente depende que o futuro do galego acade espazos de usos máis amplos e decisivos.

 

Con esta reflexión convócanse os XXIX Premio Peña Novo, que serán entregados no Castelo de Soutomaior o próximo día 3 de xullo ás 19:00 horas. Naquel escenario recibirán en acto público o recoñecemento dos Premios Lois Peña Novo. Os galardoados son exemplos que deben ser  imitados. Velaí os seus nome:

 

Asesoría Xurídica da Deputación de Lugo. Este órgano provincial está encargado da defensa xurídica da propia administración, pero tamén de todos os concellos do seu territorio. O tráfico xurídico que xeran esas sesenta e sete administracións locais é de tal magnitude que ao tramitarense

en lingua galega, e solicitar expresamente que xulgados e tribunais de xustiza  diten resolucións e sentenzas en lingua galega invocando o artigo 7.2. da Lei de Normalización Lingüística, galeguizarase a Administración de Xustiza con maior ritmo.

 

Outra premiada será Dona Esther Estévez Casado, xornalista e comunicadora, que vén desenvolvendo o seu labor na área de información da TVG, recoñecendo o seu firme compromiso coa promoción e normalización da lingua galega, destacando como presentadora do espazo “Dígocho eu”, un proxecto innovador de formato breve que combina pedagoxía e creatividade para achegar a lingua galegas novas xeracións.

 

Outro premiado: Don Miguel Anxo Seixas Seoane, doutor en Historia da Arte Moderna e Contemporánea; un dos máis sobranceiros investigadores da historia de Galicia. O seu traballo académico salienta especialmente polo estudo da figura de 

Castelao. A súa voluminosa e documentada obra “Alfonso Daniel Manuel Rodríguez Castelao. Biografía dun construtor da nación” é o maior compendio publicado con rigor sobre o egrexio galeguista.

 

Todos os tres premiados son conscientes das dificultades nas que se atopa  a lingua galega. Mais fronte a esa complexa realidadenon permanecen impasibles, fronte ao pesimismo da razón (as estatísticas ofrecen malos resultados) reaxen co optimismo da vontade. Non hai valados infranqueables.