A nova directiva europea sobre delitos ambientais unifica os códigos penais dos estados membros
Ecoloxistas dan a "benvida" á nova normativa, pero piden máis medios e formación na xustiza. Jaime Doreste, avogado especializado, destaca que o Código Penal español xa recolle "en boa medida" as novidades introducidas.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 03/03/2024 | Actualizada ás 13:03
O Parlamento Europeo aprobou o martes unha nova directiva que unificará e engadirá novos delitos ambientais aos códigos penais dos estados membros, unha decisión á que entidades ecoloxistas dan a "benvida", pero inciden na necesidade de aumentar os medios e a formación tanto para o sistema xudicial como para as forzas e corpos de seguridade do Estado.
A normativa foi aprobada por ampla maioría --499 votos a favor, 100 en contra e 23 abstencións-- e recolle unha lista actulizada de delitos, entre eles o comercio ilegal de madeira, as infraccións graves da lexislación europea sobre produtos químicos e a contaminación causada polos buques. A directiva, que dará aos estados membros dous anos para traspola á súa lexislación interna, inclúe o denominado "delito cualificado" como os incendios forestais a gran escala, a contaminación xeneralizada do aire, a auga e o chan, que leva a destrución dun ecosistema e é, por tanto, "equiparable ao ecocidio", segundo informa a Eurocámara. Ademais, os infractores estarían obrigados a reparar os danos.
Entidades ecoloxistas consultadas por Europa Press confían nunha adecuada transposición destas cuestións ao dereito español, aínda que elevan a mirada e valoran máis que a normativa vaia a unificar os códigos penais en toda Europa. Neste sentido se pronuncia Jaime Doreste, avogado especializado en dereito ambiental e colaborador de Ecoloxistas en Acción, porque "en boa medida" o recolleito na directiva recentemente aprobada "xa está no Código Penal español". Por exemplo, menciona que o que se considera 'ecocidio' en España existe o equivalente ao delito de contaminación "hiperagravado", ou por exemplo os que causan "grave dano" aos recursos naturais. Por iso, Doreste considera que a directiva está "máis destinada a outros países" e para ter un marco punitivo homologable en todo o espazo comunitario.
"DIFICULTADES" DO SISTEMA
Devandito isto, este avogado experto reflexiona sobre outras "dificultades" coas que se atopan os procesos penais por este tipo de ilíticos, por exemplo as "duplicidades" que ocorren en moitas ocasións coas sancións administrativas. Así mesmo, Jaime Doreste considera que hai que actuar desde outros puntos de vista, como a "carencia de medios" na xustiza e a "formación" de todos os axentes implicados, incluídos xuíces e as forzas e corpos de seguridade.
Neste asunto coincide co coordinador de Greenpeace en Galicia, Manoel Santos, quen tamén dá a "benvida" a "calquera modificación" legal que protexa o medioambiente. E é que esta directiva, segundo explica a Europa Press, chega por mor de que a propia UE detectou que había "bastantes problemáticas" na xustiza dalgúns países para perseguir estes ilícitos que "van en aumento a nivel global". De feito, xa é a cuarta actividade delicitiva a nivel mundial.
DELITOS AMBIENTAIS "TRANSFRONTEIRIZOS"
Neste contexto, Santos agradece que a UE decida pór cartas no asunto e "unificar" os códigos penais europeos, aínda que agora son os estados os que "teñen que traspor ben" esta directiva. O coordinador de Greenpeace en Galicia evidencia que "hai moitos delitos que son transfronteirizos" e pon de exemplo claro do desastre do 'Prestige': afectou á costa galega, pero tiña bandeira de Bahamas, o seu capitán (Apostolos Mangouras) era grego e a aseguradora, británica.
Santos recalca que "claramente era un delito ambiental penal", pero "non houbo responsables" neste sentido. A única condena foi ao capitán, pero por desobediencia grave á autoridade. Por tanto, "algún problema temos", subliña o responsable de Greenpeace.
Así mesmo, reflexiona sobre as grandes corporacións ás que "moitas veces se lles fai máis rendible delinquir" e pagar as multas antes que cumprir a lexislación. Por iso, Santos tamén aposta por aumentar as "medidas disuasorias" e "involucrar moito máis a todo o sistema xudicial".
