Así era a sanidade galega antes da Covid: poucos médicos e dificultades na atención sanitaria

Inaccesibilidade á atención médica, baixa taxa de persoal médico e unha alta frecuentación a consultas de medicina. Este é o diagnóstico da sanidade galega en 2019, xusto antes da Covid, unha situación que moitas asociacións sociais e entidades médicas denuncian que non só se manteñen, senón que empeoraron.

Son as principais conclusións do informe "La situación sanitaria en España en 2019" publicado en "Análises y visualización de los ODS en los distintos territorios", un completo estudo realizado pola Universidad Juan carlos III. Con todo, e a pesar de que os indicadores sanitarios galegos están moi por baixo da media estatal, esta análise conclúe que o Sergas non é penalizado pola opinión da poboación.

O estudo comeza coa aplicación dunha Análise de Compoñentes Principais en sete grupos temáticos de variables, a partir do cal se define unha serie de indicadores, os cales se empregan para realizar un análise clúster, e describir así as semellanzas e diferenzas entre o Estado español. Os principais resultados poñen de manifesto que Cataluña atópase  en mellor situación a nivel sanitario, mentres outras como Galicia destacan pola opinión favorable da poboación.

"En calquera caso, dos resultados extráese a idea de que existen diferenzas entre os territorios que dificultan a equidade nos servizos sanitarios para a poboación española, e que a sanidade debe seguir sendo un dos obxectivos principais e comúns, para conseguir que España poida estaren camiño de responder favorablemente os desafíos sobre a saúde", recolle o estudo.

BAIXA CALIDADE

Galicia, Estremadura, Cantabria, a Comunidade Valenciana, a Rexión de Murcia, Baleares e Canarias compoñen o grupo onde o indicador de hábitos presenta o maior valor, reflectindo, en termo medio, altas porcentaxes de poboación sedentaria. Os demais indicadores demostran que nestas CC.AA. existe unha porcentaxe considerable de poboación con inaccesibilidade á atención médica, baixa taxa de persoal médico e unha alta frecuentación a consultas de medicina, a pesar de non verse estas CC.AA. penalizadas pola opinión da poboación.

 

Con todo, Andalucía, Castela-A Mancha, o País Vasco e A Rioxa compoñen o grupo que ten o valor máis baixo do indicador demográfico, indicando que, en media, son CC.AA. con poboación bastante moza. Pero, a diferencia de Galicia e doutras autonomias, hai un descontento social co sistema sanitario. Respecto ao resto de indicadores, conclúese que son Comunidades onde a contribución dos servizos en atención especializada é superior aos de atención primaria e onde a taxa de incidencia de enfermidades non é demasiado elevada a pesar de non ser as CC.AA. con mellores hábitos nin con mellor situación sanitaria.

 

PROBLEMAS DE ACCESO Á SANIDADE

 

Asturias, a Comunidad de Madrid, Navarra e Aragón teñen valores extremos para varios dos indicadores. En concreto, este grupo presenta valores máis altos que o resto de clústers para o indicador de gastos e opinión, así como conta cos valores máis baixos para o indicador de condicións de vida e o de enfermidades, do que se conclúe que, en media, existe unha baixa

contribución dos servizos de atención primaria e alta por parte de atención especializada ao gasto público, a poboación está satisfeita cos servizos sanitarios, a pesar de que é o grupo con maior porcentaxe media de poboación con inaccesibilidade á sanidade, con problemas de saúde e limitacións na súa vida diaria.

 

Pola súa banda, Castela e León destaca por ter o máximo valor posible para o indicador demográfico e de enfermidades, indicando que é a CC.AA. máis envellecida e, con todo, con menor taxa de incidencia de enfermidades na súa poboación. Ademais, compón o grupo no cal o indicador de recursos e de opinión toman o menor valor, indicando en termo medio, a menor taxa de médicos e alta frecuentación a consultas médicas, ademais de ser a comunidade onde menor é a satisfacción da poboación coa sanidade. Ademais, existe unha porcentaxe de poboación con inaccesibilidade á sanidade e baixa porcentaxe de poboación sedentaria.

 

SITUACIÓN BOA EN CATALUÑA

 

Cataluña compón o grupo que destaca por ter os menores valores para o indicador de gastos e de hábitos, sendo por tanto a CC.AA. con maior contribución ao gasto sanitario público por parte dos servizos primarios, ademais de contar coa menor porcentaxe de poboación sedentaria. Neste grupo, o indicador de recursos e condicións de vida alcanza o seu maior valor, sinalando que existe unha alta taxa de persoal médico e baixo porcentaxe de poboación con inaccesibilidade á sanidade. Ademais, obsérvase un envellecemento da poboación, unha taxa de incidencia de enfermidades non demasiado elevada e satisfacción no conxunto da cidadanía. Todo isto fai que a situación en Cataluña poida ser considerada como boa.

 

FENDA POBOACIONAL

 

O estudo conclúe que, coa análise realizada obsérvase que, en materia demográfica e sanitaria, en España existe unha brecha na poboación segundo as Comunidades Autónomas nas que se reside. "A pesar de que as diferenzas entre territorios son inevitables, o obxectivo común que se persegue é a cohesión na prestación de servizos sanitarios para que o total de poboación teña acceso a unha sanidade de calidade independentemente do lugar no que se atope", recolle.

 

Neste sentido, cada grupo de autonomías destaca por uns aspectos positivos e outros negativos, non dándose o caso de ningunha CC.AA. que se atope nunha situación con moita vantaxe ou desvantaxe sobre o resto. Así, no citado informe, conclúese que Navarra e Aragón atópanse entre as CC.AA. que contan cos mellores servizos sanitarios. Con todo, isto contrasta coa análise elaborada neste traballo, pois tras a caracterización do clúster ao que pertencen e a pesar de que os indicadores de opinión e de recursos sanitarios poidan avalar isto, non se observan bos resultados respecto a os indicados.