A volta ao cole afoga a moitas familias: a previsión de gasto pasa de 226 a 425 euros en só 6 anos

O mes de setembro sempre foi sinónimo de retorno ás aulas, de libros novos, mochilas estreadas e nervios infantís. Pero tamén, ano tras ano, converteuse nunha quebradura de cabeza para os petos familiares. A volta ao cole de 2025 así o confirma con datos incontestables: o gasto medio previsto por persoa con fillos en idade escolar alcanza os 425 euros, segundo o Observatorio Cetelem. Trátase da cifra máis alta de toda a serie histórica deste estudo, e supón un salto espectacular respecto ao ano anterior, cando a media se situaba en 287 euros. Un incremento do 48 % en apenas 12 meses que reflexa a presión que soportan os fogares nun contexto de prezos ascendentes. En comparación con 2019, antes da pandemia, o aumento é aínda máis rechamante: por aquel entón falábase de 226 euros, case a metade do que se desembolsará este curso.

UNHA SERIE ASCENDENTE CON ALTIBAIXOS

O Observatorio Cetelem, que cada verán ausculta as expectativas de gasto das familias españolas, ofrece unha panorámica reveladora da evolución deste fenómeno. No 2020, coa incerteza da pandemia, a previsión apenas se movía respecto ao ano anterior: 230 euros. Sen embargo, no 2021, tras a reapertura e o retorno a certa normalidade, o gasto medio disparouse a 313 euros. Despois chegaron os cursos de contención --278 euros no 2022 e 265 no 2023-- que semellaban apuntar a unha estabilización. Pero no 2024 o gasto volveu repuntar, ata 287 euros, e este 2025 racha todas as previsións: en só tres anos o desembolso medio medrou un 53 %.

QUE SE MERCA E QUE PESA MÁIS

Os produtos con maior intención de compra este 2025 son os clásicos: material escolar, libros e roupa. A novidade está na incorporación de matrículas e taxas escolares, mencionadas nas enquisas de Cetelem por un 41 % das familias. Esta partida, que en anos anteriores apenas se recollía na sondaxe, agroma agora coma unha compoñente decisiva para explicar a magnitude do gasto de moitos españois. A comparación resulta ilustrativa: no 2023, só un 42 % dos enquisados dicía que ía gastar en material escolar e un 39 % en libros, porcentaxess que practicamente se duplicaron dous anos máis tarde. Unha parte do salto resposta, sen dúbida, a cambios metodolóxicos nas enquisas --Cetelem ampliou a batería de preguntas--, pero a tendencia real é inequívoca: a volta ao cole é cada vez máis sanguenta.

ESTRATEXIAS DE AFORRO: O ENXEÑO FRONTE Á INFLACIÓN

Outro dato rechamante é que, a pesar desta escalada, máis da metade dos españois (aproximadamente o 54 %) asegura que gastará o mesmo que gastou o ano pasado. Sen embargo, un 27 % admite que reducirá o seu orzamento. Entre estes últimos, as fórmulas de aforro repítense: o préstamo de libros (50 %), a reutilización de material (40 %) e a compra de segunda man (34 %). Este tipo de estratexias consolidáronse na última década e son un termómetro claro de ata que punto o gasto educativo se ve coma unha carga difícil de asumir para moitos fogares.

UNHA FENDA COS SALARIOS

O problema de fondo é que este encarecemento do gasto escolar non se corresponde coa evolución dos ingresos das familias. En España, os salarios teñen subido nos últimos anos, pero fixérono a un ritmo moi inferior ao custo da vida. A inflación acumulada dende 2021, sumada ao encarecemento da vivenda e a enerxía, erosionou notablemente o poder adquisitivo das familias. Así, mentres a volta ao cole duplicou o custo medio dende 2019, os salarios apenas experimentaron melloras do 10 ao 15 % nese mesmo período, e sempre dependendo do sector. A fenda é evidente: cada setembro, as familias destinan unha parte cada vez maior da súa renda dispoñible á educación básica dos seus fillos e fillas.

UNHA FACTURA QUE CONDICIONA

Os expertos coinciden en que este esforzo económico pode ter consecuencias a longo prazo. Non só no orzamento familiar, que se resente ao comezo de cada curso, senón tamén nas decisións de consumo xeral. Moitos fogares vense obrigados a pospoñer outras compras, reducir gastos de ocio ou endebedarse para cubrir a volta ao cole. Neste senso, o informe de Cetelem advirte que, aínda que a porcentaxe de familias que recortan gasto aumentou, o desembolso medio segue subindo, o que reflexa que non hai marxe para evitar certos custos básicos. Os libros, o material e as taxas escolares son ineludibles, por máis que se tenten buscar alternativas máis baratas.

UN ESPELLO DAS TENSIÓNS ECONÓMICAS DOS FOGARES

A volta ao cole 2025 convértese así nun espello das tensións económicas que atravesan os fogares españois. En apenas uns anos, o gasto medio por fillo pasou de ser unha carga asumible a converterse nunha preocupación central para moitas familias. A paradoxa é clara: nunca falaramos tanto de innovación, dixitalización e futuro educativo, e, sen embargo, nunca costara tanto equipar a un neno ou unha nena para ir ao colexio. Entre os prezos que soben e os salarios que non acompañan, a educación obrigatoria corre o risco de converterse nun luxo relativo. O dato de 425 euros é moito máis que unha cifra: é un recordatorio de que o acceso a unha educación en igualdade de condicións mídese tamén na capacidade das familias para afrontar cada setembro con dignidade.