PPdeG e PSdeG néganse a corrixir os erros no Himno de Galicia a través dunha iniciativa popular

A iniciativa lexislativa popular para restaurar a letra fidedigna do Himno de Galicia, con letra escrita por Eduardo Pondal e con letra de Pascual Veiga, atopou a negativa de PPdeG e PSdeG, que se aliaron para soster que a corrección dos erros filolóxicos debe pasar por un estudo sosegado no que se recollan valoracións de expertos e institucións nunha comisión parlamentaria ad hoc.

A iniciativa, avalada por 16.000 firmas válidas de galegos, foi defendida polo catedrático da Universidade da Coruña Manuel Ferreiro, o maior investigador da obra de Eduardo Pondal cunha decena de libros publicados, quen ao termo do debate parlamentario viuse visiblemente decepcionado e afectado polo "non" recibido e quen suxeriu que os deputados confunden "consenso social" con "institucional", como dixo durante o debate.

Díxoo despois de que tanto a socialista Noa Díaz como o popular Alberto Pazos Couñago apelasen a senllos informes da Real Academia Galega (RAG) e do Consello da Cultura Galega, que, desde que en 1996 se abrise o debate por primeira vez no Parlamento de Galicia, emitiron á mantenta das primeiras propostas para corrixir as faltas do Himno, tales como signos mal colocados ou que non se recolleron.

A eles, o profesor Ferreiro respondeulles advertindo de que eses informes ou ben eran "escuálidos" ou estaban feitos ata con "deixamento" , xa que incluían inclusive erros ortográficos na escritura. Ademais, desde entón tívose coñecemento da carta de 1913 en que Pondal mostraba a súa vontade de corrixir o texto, sobre o que Pazos indicou que non especificara cales, ao que o profesor respondeulle que estaba practicamente cego naquel momento con 80 anos.

Populares e socialistas pediron á comisión promotora que non interpretasen o "non" como unha negativa final, senón como o inicio para un estudo sosegado, posto que, a xuízo de Noa Díaz, a iniciativa lexislativa popular non é o instrumento adecuado para resolver desde a "política" esta cuestión. En ambos os casos, mostraron a súa disposición a rexistrar este mesmo martes unha petición conxunta para estudar os cambios.

Xa fóra da sesión plenaria, un dos integrantes da comisión promotora reprochou aos representantes de PP e PSOE que se senten "enganados" e lembroulles que, desde o mes de marzo que solicitaron reunirse con todos os grupos, tiveran ocasión de revisar a documentación que se achega para apoiar a restauración do texto que, por exemplo, empeza cunha pregunta á que ortográficamente fáltalle o interrogante.

"AS PROBAS OBXECTIVAS SON FIRMES"

"As probas obxectivas son firmes", incidiu Manuel Ferreiro, quen incidiu en que el mesmo non puido corrixir o texto impreso por primeira vez na Habana debido ao seu estado de saúde.

En canto aos informes que se esgrimiron na década dos 90 para non restaurar a letra orixinal de Pondal, o catedrátido da UDC expuxo que "aseguran erradamente" que Pondal "tolerou" as faltas e que "é difícil" coñecer a "versión última": "Sabemos perfectamente cal é a versión última".

Sobre as afirmacións de que puido deberse á evolución propia da transmisión, Manuel Ferreiro, na súa condición de profesor, dixo que podería facer un "exame" no hemiciclo e que "podería suspender ou aprobar", pondo en dúbida ese coñecemento e transmisión (durante a ditadura esta prohibido). "Permítanme dubidar (dese coñecemento popular e transmisión), entre outras cousas, porque non forma parte do currículo escolar", salientou.

Manuel Ferreiro concordou con que efectivamente é preciso un "consenso social" e desexable unanimidade, como expresou Pazos, polo que fixo unha última apelación aos deputados confiando en que modificasen o sentido do voto expresado no debate, posto que na propia tramitación do texto lexislativo que este martes se debateu poderíanse abordar todos os detalles e cambiar cuestións.

E sobre que non lean o voto negativo como un non, o catedrático respondeu: "Ou si ou non, ou se admite a trámite ou non se admite". Ao que engadiu que "só faltaba que Pondal aos seus anos, e practicamente cego, sinalase os erros e profetizase que en 2023 íase a estar a discutir sobre a súa vontade e a letra literal".

O catedrático de Filoloxía avisou de que o texto "non responde á vontade de Pondal", recolle "formas inexistentes", está "deturpado, incorrecto e mesmo falso", polo que chamou a "optar pola verdade recuperando o texto correcto e certo, como corresponde".

APOIO DO BNG

O BNG, a través da deputada Mercedes Queixas, si apoiou a tramitación da iniciativa lexislativa popular, sobre a base de que é "de xustiza histórica" e apelou ao precedente da unanimidade para a lei do Panteón de Galegos Ilustres para seguir esa senda con esta cuestión.

Pola súa banda, a deputada socialista Noa Díaz asegurou que o debate chegaba "no momento adecuado" en pleno "momento de reforzo das identidades" coa aprobación do uso das linguas cooficiais en territorios do Estado no Congreso. Con todo, xustificou o non ao dubidar do consenso e a que hai que escoitar ás institucións.

Mentres, o portavoz parlamentario popular apelou ao consenso "pacífico e consensuado" e por iso dixo que "non é un punto e final", respecto diso do que esgrimiu unha comisión especial de estudo que, se queren os grupos, asínana de forma conxunta este mesmo martes.

TEXTO

Non é o primeiro intento que se leva a cabo para tratar de acomodar o texto legal á orixinalidade do poema escrito por Eduardo Pondal desde 1996, foi en 2002 e en 2017-2018.

Na exposición de motivos faise referencia a castelanismos e 'hiperenxebrismos' (hípergaleguismos) como iñorantes (escribiuse ignorantes, na forma orixinal), así como a deturpación da expresión orixinal por un "proceso de banalización textual".

O portavoz da comisión promotora para corrixir o Himno de Galicia, Manuel Ferreiro | Fonte: Europa Press

O propio Eduardo Pondal "era consciente destas deturpaciones textuais" cando nunha carta do 11 de xaneiro de 1913 advirte que "o texto contén non poucas erratas", pero "infelizmente o estado de saúde de Pondal non permitiu a actuación correctora e restauradora", pola súa práctica cegueira.

CATRO ARTIGOS

A proposición de lei popular rexeitada inclúe catro artigos, o primeiro deles, para modificar o artigo 4 da Lei 5/1984 de símbolos de Galicia para fixar a letra do himno nas catro primeiras estrofas. Tamén se inclúe outra modificación, neste caso da disposición adicional terceira desta mesma lei para incluír o texto completo que se corresponde co himno, incluíndo esas modificacións.

A iniciativa lexislativa popular incluía un terceiro artigo para que a Xunta faga cumprir a todas as institucións e sociedades públicas delas dependentes, como a radio e a TVG, a "reprodución, canto e interpretación completa" do himno.

Finalmente, reclamaba que a Xunta faga unha edición popular da letra restaurada conforme ao texto creado por Eduardo Pondal, xunto coa partitura do himno, co obxectivo de distribuílo, divulgalo e popularizalo de forma masiva na sociedade galega, singularmente, en todos os centros educativos, agrupacións musicais e corais, bandas de música, entidades deportivas, asociacións culturais ou calquera outra entidade cívica.